Horatio Nelson

Horatio Nelson nació en Burnham Thorpe, Inglaterra. Fíu del reverendu Edmund Nelson y Catherine Suckling Nelson. Perdió a la so madre a los nueve años. Aprendió a navegar nos estuarios de Norfolk ya ingresó na Marina Británica a los dolce años. La so carrera naval empezó'l 1 de xineru de 1771, nel buque de guerra Raissonable, sol mandu del so tíu maternu. En 1777 pasó a ser teniente de navíu, destináu nes Indies Occidentales. Mientres esti periodu lluchó nel exércitu británicu na Guerra de la Independencia de los Estaos Xuníos. A los 20 años, en xunu de 1779, xubió al cargu de capitán, al mandu de la so primer fragata, Hitchenbroke que participó na desastrosa espedición a San Xuan escontra les posesiones españoles en Centroamérica.

 

En 1781 tomó parte nuna batalla escontra la fortaleza española del Castiellu de la Inmaculada Concepción, nes veres del ríu San Juan en Nicaragua. Ganó la batalla, pero la so debilitada salú fixo que tuviera que tornar a Xamaica casi ensin vida y dempués a Inglaterra por más d'un añu. Finalmente volvió al serviciu naval y asignóse-y la Albemarle, na que siguió lluchando escontra los rebeldes americanos hasta'l fin oficial de la guerra en 1783.

En 1784, Nelson tomó'l cargu de la nave Boreas, de 28 cañones. Mientres el desenllaz de la guerra d'independencia estauxunidense, nun se dexaba a les naves d'esi país (consideraes agora estranxeres) comerciar coles colonies britániques nel mar Caribe. Esta regla nun prestó nin a les colonies nin a los estauxunidenses, y Nelson foi asignáu cerca d'Antigua p'asegurar el bloquéu de les naves. Tres l'arrestu de cuatro naves norteamericanes cerca de Nevis, Nelson foi demandáu polos sos capitanes por arrestu illegal. Éstos teníen el favor de los comerciantes de Nevis, polo que Nelson podía ser lleváu a prisión y tuvo que ser aislláu en Boreas por ocho meses. Tres esti tiempu, mientres el que Nelson conociera a Fanny Nesbit, una vilba natural de Nevis, que sería la so esposa más tarde, la xusticia pronuncióse al so favor.

Casóse'l 11 de marzu de 1787, a la fin del so destín nel Caribe. A partir de 1789 vivió a mediu sueldu mientres años, hasta que la Revolución Francesa empezó a enchir les llendes de Francia y volvió ser llamáu al so destín. Col Agamemnon, de 64 cañones, empezó en 1793 una serie de batalles y combates que-y aseguraríen un llugar na historia.

Foi destináu de primeres nel Mediterraneu, nuna base cerca del reinu de Nápoles. En 1794 recibió un disparu na cara mientres una operación conxunta en Calvi, Córcega, lo que-y costó la visión del güeyu derechu. L'esquierdu sufrió del esfuerciu adicional y Nelson foi perdiendo amodo la vista hasta la so muerte. N'ocasiones usaría un parche nel güeyu esquierdu pa protexelu. En 1796, el mandu de la flota del Mediterraneu pasó a manes de Sir John Jervis, y Nelson foi'l so comodoro.

El 14 de febreru de 1797, Nelson foi responsable en gran midida de la victoria na batalla del Cabu de San Vicente (Portugal), nel estremu sudoccidental de la península ibérica. Ente los díes 3 y 7 de xunetu, Nelson participó nel ataque escontra Cádiz tando al mandu de les tropes que teníen de desembarcar na Caleta pa prindar la mesma escuadra escontra la que se batiera en San Vicente. Nesta ocasión, Nelson foi finalmente ganáu poles fuercies españoles.

 

El 25 de xunetu del mesmu añu sufrió la so gran derrota, un ataque infructuosu a Santa Cruz de Tenerife, nel que recibió un disparu de cañón que lu afectó al coldu derechu, perdiendo la metá inferior del brazu. L'arma causante, conocida popularmente como «Cañón Tigre», caltiénse como pieza de muséu. La islla taba defendida principalmente por milicies populares, dirixíes pol xeneral Antonio Gutiérrez de Otero.

Al añu siguiente, Nelson foi de nuevu responsable de la victoria sobre los franceses na batalla del Nilu, el 1 d'agostu de 1798. Como resultancia, terminó l'ambición de Napoleón de llevar la guerra a la India, entós parte del Imperiu británicu. Les fuercies napoleóniques n'Exiptu quedáronse ensin sofitu y el mesmu Napoleón tuvo que tornar ocultu a Francia. Nelson recibió'l títulu de Barón Nelson del Nilu (lo que nun-y paeció abondu, yá que sir John Jervis recibiera'l títulu de conde de San Vicente pola so participación n'aquella batalla, pero'l gobiernu británicu aportunó en qu'un oficial, non comandante en xefe, nun podía recibir un títulu nobiliariu superior al de barón).

Más tarde rescató a la familia real napolitana d'una invasión francesa n'avientu. Daquella namoróse d'Emma Hamilton, la nueva esposa d'un embaxador británicu en Nápoles. Convirtióse na so amante y volvió a Inglaterra, onde vivió con ella abiertamente. Finalmente tuvieron una fía, Horatia.

En xunetu de 1799 ayudó en reconquistar de Nápoles y recibió'l títulu de duque de Bronté pol rei napolitanu. Foi llamáu de vuelta a Inglaterra polos sos problemes personales y la deceición que causó la so conducta profesional, pero la conocencia pública de les sos rellaciones con Lady Hamilton acabó faciendo que'l Almirantalgu lu devolviera a la mar por que se caltuviera alloñáu d'ella.

El 2 d'abril de 1801 participó na Primer Batalla de Copenhague, qu'acabó anulando a la flota danesa, pa frañar la neutralidá que Dinamarca, Suecia y Rusia teníen nes Guerres Napoleóniques, anque l'actu nun foi bien aceutáu por dalgunos. Ello ye que Nelson recibió la orde de detener la batalla pol so comandante sir Hyde Parker. Nun famosu incidente, sicasí, aseguró que nun pudo ver les banderes que comunicaben la orde, llevando intencionadamente'l telescopiu al so güeyu ciegu. En mayu convirtióse en comandante en xefe nel mar Bálticu y recibió el títulu de vizconde Nelson del Nilu pola corona británica.

Mentanto, Napoleón axuntaba fuercies pa invadir Inglaterra y Nelson foi asitiáu al mandu de la defensa de la canal de la Mancha pa prevenir la invasión de les tropes franceses. N'agostu de 1801, por órdenes del almirantalgu, fuercies de Nelson atacaron el puertu francés de Boulogne-sur-Mer p'afarar una gran agrupación de pequeñes embarcaciones que supuestamente taríen axuntándose pa una invasión, sicasí, l'ataque repeliós, sufriendo Nelson considerables perdes. El 22 d'ochobre, roblóse un armisticiu ente británicos y franceses, el Tratáu d'Amiens (1802), y Nelson, con una salú precaria, retiróse a Inglaterra, au s'agospió con sir William y lady Hamilton.

 

La paz d'Amiens» nun duró enforma y Nelson foi nomáu comandante en xefe del Mediterraneu. Foi-y asignáu'l buque HMS Victory comandáu hasta entós pol capitán Sutton. Tomó'l mandu'l 30 de mayu de 1803, frente a les mariñes de Tolón, intercambiando'l mandu del Victory col del Amphion, tres los que nun volvió poner pie en tierra firme por más de dos años, hasta que la so salú forzólu a retirase a Merton, Inglaterra. Tres namái dos meses, el 13 de setiembre de 1805, foi llamáu a lluchar escontra les flotes franceses y españoles, que s'aliaren y tomaran abellugu nel puertu de Cádiz.

El 21 d'ochobre de 1805, Nelson lluchó na que sería la so última batalla, la batalla de Trafalgar. Napoleón Bonaparte axuntara fuercies una vegada más pa invadir les islles britániques. El día 19 d'ochobre, les flotes franceses y españoles dexaron Cádiz, y Nelson, con 27 naves, enfrentóse a les 33 naves aliaes.

Poco primero de empezar la batalla, Nelson unvió unu de los sos últimos mensaxes codificaos a la flota. Concretamente, el penúltimu mensaxe unviáu enantes d'entablar combate foi'l de England expects that every man will do his duty (Inglaterra espera que tou home va cumplir col so deber). Dada la trescendencia de la batalla, y el fechu de la muerte de Nelson, la frase quedó inmortalizada dientro del mancomún popular británicu, siendo citada, parafrasiada y referenciada en numberoses ocasiones hasta'l día de güei.^[4]

 

Nelson asitió los sos barcos en delles llinies, por que a cada llau d'un buque francés pasaren dos ingleses. Esa foi una de les causes de la victoria inglesa. Tres inutilizar al buque francés Bucentaure, el Victory enfrentóse al Redoutable. El Redoutable atacó al Victory y Nelson resultó mortalmente mancáu. Una bala de mosquete, disparada por un tirador dende les cofes del Redoutable, algamó al almirante, entrando pel so brazu esquierdu, travesándo-y un pulmón y agospiándose finalmente nuna vértebra. Nelson cayó na cubierta sobre la que primeramente s'espardiera sable por que tuviera menos resbaliza. «Finalmente acabaron conmigo», dixo l'almirante al capitán del Victory, Hardy, cuando lu llevaron a la cabina. «Travesáronme la columna vertebral.» Pa evitar que la tripulación se desmoralizara, cubriéron-y con un pañuelu la cara de Nelson cuando foi lleváu so cubierta. Una vegada ellí, arrecostináronlu y el ciruxanu rápido dictaminó que l'almirante tenía razón y que nun se podía faer nada pola so vida.

La batalla siguió mientres tres hores más. El morrebundu Nelson foi informáu de que 14 barcos enemigos arriaren bandera y que, sicasí, nun se perdiera un solu navíu británicu. Morrió sabiendo que llograra la so mayor victoria. Les sos caberes pallabres foron: "Thank God I have done my duty" (Gracies a Dios, cumplí col mio deber), y de siguío "fan, fan ... rub, rub ... drink, drink" (Avanzar n'abanicu, Avanzar n'abanicu....Estregar, estregar...Beber, beber...). Perdió la conciencia y foi declaráu muertu a les 16:30 hores. El Victory foi entós arremolcáu a Xibraltar, col cuerpu de Nelson a bordu, calteníu nun barril de coñá. El so cuerpu foi unviáu a Londres y soterráu na catedral de San Pablo.

 

Tres la so muerte, Nelson algamó una celebridá que namái'l duque de Marlborough y el duque de Wellington llograron tener na historia británica. La monumental columna de Nelson y la plaza de Trafalgar, onde ta asitiada, son llugares destacaos en Londres hasta'l día de güei. Sicasí, el monumentu a Nelson en Dublín, Irlanda, foi destruyíu por una bomba qu'españó a les 2:00 de la mañana del 8 de marzu de 1966, por un comandu perteneciente al I.R.A., episodiu nel que nun salió mancada persona dalguna, yá que la idea yera precisamente acabar cola estatua.

• England expects that every man will do his duty
• Royal Navy
• Guerres Napoleóniques
• Batalla de Trafalgar

• Augusto Conte Lacave. Nos díes de Trafalgar. Cádiz, 1955

•   Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Horatio Nelson.
•   Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Horatio Nelson.
• Horatio Nelson en YouTube at the Encyclopedia channel (230 biographical films about historical figures).