Eventu multideportivu
Un eventu multideportivu ye una serie de competiciones atlétiques entamaes en distintes disciplines deportivu que se lleven a cabu mientres dellos díes. El principal eventu multideportivu a nivel mundial son los Xuegos Olímpicos modernos.
Dempués de los Olímpicos fueron creaos munchos eventos multideportivos rexonales. Dalgunos d'ellos caltienen la mesma estructura. Les competencies efectuar mientres dellos díes y polo xeneral tien una ciudá sede, que camuda en cada edición. Los países o les rexones que son representaes unvien a los sos equipos conformaos por atletes que compiten nuna amplia variedá de disciplines deportives. Los atletes o los equipos reciben medayes d'oru, plata y bronce pal primeru, segundu y tercer puestu respeutivamente. Cada edición realizar con una periodicidad establecida, xeneralmente cada cuatro años.
Xuegos Olímpicos
editarEl primer eventu multideportivu modernu fueron los Xuegos Olímpicos, entamáu pol Comité Olímpicu Internacional (establecíu en 1894) que la so primer edición realizar por primer vegada en 1896 n'Atenes, Grecia. Les Olimpiaes volviéronse bien populares a principios del sieglu XX. El númberu de deportes olímpicos sigui aumentando en cada edición.
Otros eventos
editarA principios del sieglu XX, otru eventu multideportivu, los Xuegos Nórdicos celebrar por primer vegada en Suecia en 1901, entamaos pol Xeneral Viktor Gustaf Balck.[1] La so segunda edición celebrar en 1903 y la tercera en 1905, fecha dende la cual celebráronse cada cuatro años hasta 1926.[1] Balck intentó incluyir deportes d'iviernu nel programa de los Xuegos Olímpicos, cuantimás el patinaxe artísticu.[1] Finalmente nos Xuegos Olímpicos de Londres 1908, celebráronse cuatro pruebes de patinaxe.[2] Ulrich Salchow (10 vegaes campeón del mundu) y Madge Syers ganaron los títulos individuales.[3] En 1924 celebróse la Selmana de Deportes d'Iviernu en Chamonix previu a los Xuegos Olímpicos de París 1924, que darréu foi declaráu pol Comité Olímpicu Internacional como la primer edición de los Xuegos Olímpicos d'Iviernu.[4]
Na década de 1920, creáronse tou tipu d'eventos multideportivos. Estos taben dirixíos xeneralmente pa un selectu grupu d'atletes, non pa tol mundu como yera - básicamente - el casu de los Xuegos Olímpicos. Los soviéticos entamaron les Espartaquiaes primer vegada en 1920, una alternativa comunista a los "Xuegos Olímpicos, y en 1922 entamáronse les Olimpiaes Universitaries n'Italia, un eventu precursor de les Universiadas, destináu namái p'alumnos universitarios en tol mundu. Nesta dómina tamién s'empezaron a crear eventos multideportivos rexonales, como los Xuegos del Alloñáu Oriente y los Xuegos Centroamericanos y del Caribe, que se crearon en 1926 y son l'eventu multideportivu rexonal más antiguu vixente na actualidá.[5]
Llista de dellos eventos multideportivos
editarLos Xuegos Olímpicos siguen siendo'l principal eventu multideportivu nel mundu en términos d'interés ya importancia, pero munchos otros tamién cobraron l'atención.
Eventos mundiales
editar- Xuegos Mundiales, entamaos dende 1981, entiende deportes non olímpicos.
- Xuegos Mundiales de Deportes Mentales, entamaos dende 2008, entiende deportes d'habilidá mental.
- X Games, entiende deportes estremos.
- Xuegos Paralímpicos, entamaos dende 1960, p'atletes con dalguna discapacidá física o mental.
Por ocupación
editar- Universiadas, entamaes dende 1923 pa estudiantes universitarios.
- Xuegos Mundiales Militares, entamaos dende 1995 p'atletes militares.
- Xuegos Mundiales de Policías y Bomberos, entamaos dende 1985 pa deportistes policíes y bomberos.
Por organización ya idioma
editar- Xuegos de la Mancomunidá, entamaos dende 1930 pa países integrantes de la Mancomunidá de Naciones.
- Xuegos de la Francofonía, entamaos dende 1989 pa países que falen idioma francés.
- Xuegos de la Lusofonía, entamaos dende 2006 pa países que falen idioma portugués.
- Xuegos de la Solidaridá Islámica, entamaos dende 2005 pa países integrantes de la Organización de la Conferencia Islámica.
Por afinidá histórica y política
editar- Xuegos Bolivarianos, entamaos dende 1938 pa los países lliberaos por Simón Bolívar.
- Xuegos de los Pequeños Estaos d'Europa, entamaos dende 1985 pa los ocho pequeños estaos d'Europa.
- Xuegos de les Islles, entamaos dende 1985 pa equipos representativos d'islles.
- Xuegos de la Bona Voluntá, fueron los xuegos entamaos ente 1985 y 2005 como alternativa al boicó olímpicu de 1980 y 1984.
- Espartaquiada, fueron los xuegos entamaos ente 1928 y 1937 ente países soviéticos.
- Xuegos de les Nueves Fuercies Emerxentes, entamáu una sola vegada en 1963 pa países de les nueves fuercies emerxentes.
- Xuegos del ALBA, entamaos dende 2007 pa países miembros de l'Alianza Bolivariana pa los Pueblos de La nuesa América.
Por etnicidad
editar- Maccabiah, entamáu dende 1932 p'atletes xudíos.
- Xuegos Panarabicos, entamaos dende 1953 pa naciones arábigues.
- Juego Pan Armenios, organidados dende 1999.
- Xuegos Olímpicos Masái, entamaos dende 2012.
Por otres afinidaes
editar- Gay Games, entamaos dende 1982 p'atletes de la comunidá LGBT.
- Xuegos p'adultos mayores, entamaos dende 1985 p'atletes veteranos.
- Xuegos Europeos p'adultos mayores, entamaos dende 2008, p'atletes veteranos (xeneralmente de 30 a 35 años o más, que dependen del deporte).
Eventos rexonales
editar- Xuegos Afro Asiáticos, celebráu per primer vegada en 2003 n'India
- Xuegos Panafricanos, entamaos dende 1965 pa los países africanos.
- Xuegos Panamericanos, entamaos dende 1951 pa los países americanos.
- Xuegos Centroamericanos y del Caribe, entamaos dende 1962 pa los países del Mar Caribe y Centroamérica.
- Xuegos Suramericanos, entamaos dende 1978 pa los países suramericanos.
- Xuegos Arafura, entamaos dende 1991 pa los países d'Oceanía.
- Xuegos Asiáticos, entamaos dende 1951 pa los países asiáticos
- Xuegos del Sureste Asiáticu, entamaos dende 1959 pa países del sureste asiáticu.
- Xuegos d'Asia Oriental, pa países del este asiáticu.
- Xuegos d'Asia Occidental, pa países del oeste asiáticu.
- Xuegos d'Asia Central, pa países d'Asia central.
- Xuegos del Sur Asiáticu, pa países del sur asiáticu.
- Festival Olímpicu de la Mocedá Europea, entamaos dende 1991 pel branu y 1993 pel hibiernu p'atletes nuevos europeos.
- Xuegos Mediterráneos, entamaos dende 1951 pa países alredor del Mar Mediterraneu.
- Xuegos del Pacíficu, entamaos dende 1963 pa los países d'Oceanía.
- Xuegos Centroamericanos, entamaos dende 1973 pa los países de Centroamérica.
- Xuegos del Caribe, primeramente propuestos pa 2009, suspendíos hasta 2011, pa los países alredor del Mar Caribe.
- Xuegos del Árticu, entamaos dende 1970 pa rexones circumpolares.
- Xuegos Indíxenes d'América del Norte, entamaos dende 1990 pa representativos de pueblos indíxenes norteamericanos.
- Xuegos Europeos, entamaos dende 2015 polos Comités Olímpicos Europeos pa los países de dichu continente.
- Mini Xuegos del Pacíficu, versión amenorgada de los Xuegos del Pacíficu, entamaos dende 1983.
Eventos nacionales
editar- Xuegos de la Micronesia, participa estaos de los Estaos Federaos de Micronesia y países de la rexón.
- Xuegos Nacionales de la República Popular China, posiblemente los xuegos nacionales más antiguos, entamaos dende 1910.
- Olimpiada Nacional Méxicu, Olimpiada Infantil y Xuvenil, meyor conocida como Olimpiada Nacional Entamada Añu con Añu dende 1996
- Xuegos de Canadá, entamaos dende 1967.
- Xuegos Deportivos Nacionales de Colombia, entamaos dende 1928.
- Xuegos Deportivos Nacionales de Venezuela, entamaos dende 1986.
- Festival Nacional Deportivu de Xapón, entamáu dende 1946.
- Festival Nacional Deportivu de Corea, entamáu dende 1920.
- Xuegos Deportivos Nacionales de Costa Rica, entamaos dende 1981.
- Jugend trainiert für Olympia (Alemaña) entamaos dende 1969.
- Palarong Pambansa (Filipines) entamaos dende 1948.
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 Edgeworth, Ron (mayu de 1994). «The Nordic Games and the Origins of the Winter Olympic Games». International Society of Olympic Historians Journal (LA84 Foundation) 2 (2). http://www.la84foundation.org/SportsLibrary/JOH/JOHv2n2/JOHv2n2h.pdf. Consultáu'l 9 de marzu de 2009.
- ↑ «Figure Skating History». CNNSI.com. Archiváu dende l'orixinal, el 4 de xunu de 2011. Consultáu'l 9 de marzu de 2009.
- ↑ «1908 Figure Skating Results». CNNSI.com. Archiváu dende l'orixinal, el 4 de xunu de 2011. Consultáu'l 9 de marzu de 2009.
- ↑ China Radio Internacional n'Español, Historia de los Xuegos Olímpicos d'Iviernu-1924, Chamonix, últimu accesu'l 02/04/2010
- ↑ Historia de los Xuegos Centroamericanos y del Caribe Archiváu 2020-11-30 en Wayback Machine, Unión Panamericana de Yudu, últimu accesu'l 22/04/2007.