1846
anyo
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Anyos: 1843 1844 1845 - 1846 - 1847 1848 1849 |
Decenios: Anyos 1830 - Anyos 1840 - Anyos 1850 |
Sieglos: Sieglo XVIII - Sieglo XIX - Sieglo XX |
Escaicimientos
editarAragón
editar- A población de Grist (vall de Benás) se'n independiza de Benás.
Atros países
editar- Sant Inocencio d'Alaska publica a primera gramatica de l'aleutiano oriental.
- 5 de chinero - Oregón ye anexionato por os Estaus Unius.
- 12 de mayo - inicio d'a Guerra estausunidense-mexicana.
- 17 de mayo - o musico belga Adolphe Sax patenta o saxofón.
- 16 de chunio - o cardenal Giovanni Maria Mastai-Ferretti ye o nuevo Papa, con o nombre de Pío IX.
- 7 de chulio - os Estaus Unius ocupan o territorio mexicano de California.
- 21 de setiembre - inicio d'a batalla de Monterrey, entre as tropas estausunidenses y as mexicanas.
- 23 de setiembre - en l'Observatorio de Berlín, l'astronomo Johann Gottfried Galle descubre o planeta Neptuno.
- 24 de setiembre remata a batalla de Monterrey: as tropas estausunidenses d'o cheneral Zachary Taylor ocupan a ciudat mexicana de Monterrey.
- 10 d'octubre - amán de Liverpool, l'astronomo William Lassell descubre Tritón, o mayor satelite de Neptuno.
- 16 de noviembre - l'Imperio Austriaco anexiona a Ciudat libre de Cracovia, dimpués d'a Sublevación de Cracovia.
- 28 d'aviento - Iowa se converte en o 29º estato d'os Estaus Unius.
Naixencias
editarAragón
editar- 14 de setiembre - naixencia en Monzón (Cinca Meya) d'o politico, economista y historiador Joaquín Costa (†1911).
Atros países
editarChinero
editar- 5 de chinero - naixencia en Aurich (Baixa Saxonia) d'o filosofo alemán Rudolf Christoph Eucken, Premio Nobel de Literatura de 1908.
Febrero
editar- 10 de febrero - naixencia en Nueva York d'o quimico estausunidense Ira Remsen.
- 26 de febrero - naixencia en North Plate (Condau de Scott, Iowa) de Buffalo Bill.
- 23 de febrero - naixencia en Castellammare di Stabia (Reino d'as Dos Sicilias, hue Ciudat metropolitana de Nápols, Italia) d'o compositor italiano d'o Romanticismo Luigi Denza (†1922).
Abril
editar- 24 d'abril - naixencia en Berlín d'o militar alemán d'a Primera Guerra Mundial Karl von Bülow.
Mayo
editar- 5 de mayo - naixencia en Wola Okrzejska (Polonia) d'o escritor Henryk Sienkiewicz.
- 20 de mayo - naixencia en Münster (Renania d'o Norte-Westfalia) d'o militar alemán d'a Primera Guerra Mundial Alexander von Kluck.
- 25 de mayo - naixencia en Frashër (districto de Përmët, Albania) d'o poeta en albanés Naim Frashëri.
Chunio
editar- 24 de chunio - naixencia en París de l'echiptologo francés Gaston Maspero.
- 27 de chunio - naixencia en Avondale (condau de Wicklow, Irlanda) d'o politico nacionalista irlandés Charles Stewart Parnell.
Chulio
editar- 11 de chulio - naixencia en Nòstra Dama de Sanilhac (Dordonya, Occitania) d'o escritor y novelista francés Léon Bloy (†1917).
- 16 de chulio - naixencia en Langenhorn (Schleswig-Holstein) d'o pedagogo y filosofo alemán Friedrich Paulsen.
- 17 de chulio - naixencia en Edo (l'actual Tokyo) d'o shogun Tokugawa Iemochi.
Octubre
editar- 6 d'octubre - naixencia en Central Bridge (Nueva York) d'o inventor y empresario estausunidense George Westinghouse (†1914).
- 11 d'octubre - naixencia en Buenos Aires d'o politico archentino Carlos Pellegrini, president d'Archentina en 1890-1892 (†1906).
- 21 d'octubre - naixencia en Oneglia (Liguria) d'o escritor italiano Edmondo de Amicis.
- 24 d'octubre - naixencia en Madrit d'o escritor y filosofo espanyol Manuel de la Revilla (†1881).
- 28 d'octubre - naixencia en Vilanòva Lobet (Alpes Maritimos, Provenza-Alpes-Costa Azul) d'o cocinero, restaurador y escritor culinario francés Auguste Escoffier (†1935).
Noviembre
editar- 5 de noviembre - naixencia en Pires (Monção, districto de Viana do Castelo) d'o militar y politico portugués Joaquim Pimenta de Castro.
Aviento
editar- 2 d'aviento - naixencia en Naoned (Loira Atlantica) d'o politico francés Pierre Waldeck-Rousseau.
- 31 d'aviento - naixencia en Lisbona d'o filosofo y politico portugués Silvestre Pinheiro Ferreira.
Defuncions
editarAragón
editar- 29 d'abril - muere en Cabanyas d'Ebro (Ribera Alta de l'Ebro) Casta Álvarez Barceló, heroina d'os Setios de Zaragoza (n.1776).
Atros países
editar- 17 de marzo - muere en Königsberg (Reino de Prusia, hue Rusia) d'o astronomo alemán Friedrich Wilhelm Bessel.
- 16 d'abril - muerte en Londres d'o musico y compositor italiano Domenico Dragonetti.
- 1 de chunio - muerte en Roma d'o Papa Gregorio XVI.
- 1 de chulio - muerte d'o churista suizo Antonio Albrizzi.
- 10 d'octubre - muerte en Madrit d'o militar y politico espanyol José Manuel de Goyeneche.
- 14 d'octubre - muerte en París d'o militar francés Paul Thiébault.
- 27 d'octubre - muere en Freigné (Maine y Loira, Países d'a Loira) o militar francés Louis Auguste Victor de Ghaisne de Bourmont (n.1773).