Garbín

Os vientos en Aragón
Tresmontana Gregal Vernera Saloc Moregano Garbín Fagüenyo Cierzo

O garbín^[1] u castellano^[1] ye un viento d'o sudueste que s'orichina como consecuencia d'o movimiento de borrascas en o sud d'a Mediterrania dende l'ueste ta l'este, desplazamiento que provoca o movimiento de masas d'aire tropical calidas y secas, que pueden levar limo d'o desierto d'o Sahara dica o sudeste d'a Peninsula Iberica.

Por un regular o garbín ye anticipato por una gallín (boira calida) que amaneix en l'horizont enta o sud. A color caracteristica d'a calima ye provocata por a gran cantidat de polvo d'o desierto que leva. L'aparición d'o garbín anuncia l'arribata d'una baixa presión que lo ha orichinato y muitas vegatas traye plevias fuertes.

A denominación de garbín provién de l'arabe garb ("Occident", como L'Algarve portugués), se troba en o Libro del Trasoro, pero no la testimoniamos en l'aragonés actual en l'Alto Aragón:

Si que se troba fosilizato o termin garbinada^[1] en Sobrarbe como un viento que bufa a contracorrient d'o río y que dificulta a baixata d'as navatas. En benasqués una garberada ye una rafaga de viento con plevia. En o Mezquín (Baixo Aragón) tamién se troba fosilizato o termin garbinada con o sentito de "viento d'o sudueste que leva plevia".