Swartmagie

Swartmagie of swartkuns is ’n vorm van towerkuns waar "bose kragte" ingespan word met gewoonlik negatiewe doeleindes of vir eie gewin sonder om die moontlik negatiewe gevolge vir ander in ag te neem. Dit sal byvoorbeeld gebruik word om iemand dood te maak, te wond of skade te berokken. Dit word beskou as die kwaadwillige, "linkerhandse" weergawe van witmagie.

In moderne tye beskou mense dikwels enige magiese of rituele praktyke wat hulle afkeur as "swartmagie".^[1]

Nes by witmagie kan die oorsprong van swartmagie teruggespoor word na die primitiewe, rituele aanbidding van geeste soos omskryf word in die Amerikaanse skrywer Robert M. Place se boek van 2009, Magic and Alchemy.^[2] Anders as met witmagie, waar Place ’n ooreenkoms sien met primitiewe sjamaanse pogings om ’n nabyheid aan spirituele wesens te bewerkstellig, het die rituele wat in swartmagie ontwikkel het, ten doel om dieselfde geeste op te roep vir die gewin van die beoefenaar.

Gedurende die Renaissance is baie magiese praktyke en rituele beskou as boos of ongodsdienstig, en dus "swartmagie" in ’n breë sin. Towery en esoteriese studie wat nie as hoofstroom beskou is nie, is verbied en deur die Inkwisisie geteiken.^[3] Daarom is natuurmagie ontwikkel as ’n manier vir denkers en intellektuele om esoteriese en ritualistiese studie te bevorder (hoewel dikwels steeds in die geheim) sonder ’n groot kans van vervolging.^[3]

Terwyl "natuurmagie" gewild geword het onder die opgevoede en hoër klasse van die 16de en 17de eeu, is die beoefenaars van ritualistiese en volksmagie steeds vervolg. Die 20ste-eeuse skrywer Montague Summers verwerp oor die algemeen die definisies van "swartkuns" en "witkuns" as teenstrydig. Hy onderstreep egter die mate waarin towerkuns in die algemeen, sonder inagneming van die doel daarvan, as "swart" beskou is en haal die teoloog William Perkins se 1608-instruksies in dié verband aan:^[4]

"All witches "convicted by the Magistrate" should be executed. He allows no exception and under this condemnation fall "all Diviners, Charmers, Jugglers, all Wizards, commonly called wise men or wise women". All those purported "good Witches which do not hurt but good, which do not spoil and destroy, but save and deliver" should come under the extreme sentence."

In die besonder is die term "swartkuns" egter gebruik vir mense wat daarvan beskuldig is dat hulle demone en ander bose geeste aanroep, dié wat hul bure vervloek het, dié wat towerkuns gebruik het om oeste te vernietig en dié wat hul aardse liggame kon verlaat en in gees oor groot afstande kon reis. Summers beklemtoon ook die etimologiese ontwikkeling van die term "nekromansie" (dodewiggelary) in "nigromansie" (swart wiggelary), wat van 1200 tot omstreeks 1500 algemeen in gebruik was (Latyn: niger, "swart"; Grieks: manteia, "waarsêery", dus in ’n breë sin "die beoefening van swartkuns").^[4]

In ’n moderne verband is die onderskeid tussen wit- en swartkuns ietwat duideliker en die meeste moderne definisies lê klem op bedoeling eerder as praktyk.^[2] In ’n mate distansieer baie beoefenaars van moderne Wicca en towery hulself van mense wat swartmagie beoefen. Mense wat kwaad probeer doen, is minder geneig om in hoofstroom-Wicca-kringe verwelkom te word in ’n tydperk waarin welwillende magie al hoe meer verbind word met New Age-gnostisisme en selfhelp-spiritualisme.^[5]

Onder invloed van die populêre kultuur is ander praktyke ook bygesleep onder die mantel van "swartmagie", soos satanisme. Hoewel die aanroep van demone en geeste ’n aanvaarde deel van swartkuns is, behels dit nie die aanbidding of vergoddeliking van hierdie spirituele wesens nie.^[5]

Dié riglyne verdof egter namate rituele wat as witmagie beskou word, ingesluit word by werke oor satanisme. Die Engelse okkultefilosoof John Dee se 16de-eeuse rituele is byvoorbeeld ingesluit in die Amerikaanse okkultis Anton LaVey se The Satanic Bible (1969). So het van Dee se rituele, wat as witmagie beskou is, verbind geraak met swartmagie. Dee se rituele het ten doel om met geeste in die algemeen en engele in besonder kontak te maak. LaVey's se "Bybel", daarenteen, is ’n "algehele weerspreking" van Dee se doelstellings omdat dit dieselfde rituele voorstel as ’n manier om met bose geeste en demone kontak te maak.^[6]

LaVey self sê daaroor:

"White magic is supposedly utilized only for good or unselfish purposes, and black magic, we are told, is used only for selfish or "evil" reasons. Satanism draws no such dividing line. Magic is magic, be it used to help or hinder. The Satanist, being the magician, should have the ability to decide what is just, and then apply the powers of magic to attain his goals."

Voedoeïsme word ook met swartkuns verbind vanweë populêre kultuur en fiksie. Hoewel heksery en vervloeking deel van swartkunspraktyke is, het voedoeïsme sy eie geskiedenis en tradisies wat min te doen het met die tradisie van moderne towery wat in Europa ontstaan het.^[5][7][8]

Voedoeïsme maak eintlik ’n aparte onderskeid tussen wit- en swartmagie en sommige beoefenaars gebruik rituele van albei. Maar hul neiging tot towery wat verbind word met vervloekings, gif en zombies het meegebring dat voedoeïsme in die algemeen dikwels met veral swartkuns verbind word.^[9]

Daar is ’n groot verband tussen swartmagie en godsdiens. Benewens die verbintenis van swartkuns met satanisme en die historiese vervolging van beoefenaars van swartmagie deur die Christendom en sy inkwisisies, is daar ’n verband tussen godsdienstige en swartkunsrituele. Die swart mis is byvoorbeeld ’n godslasterlike parodie op die Rooms-Katolieke mis. Net so is daar, hoewel dit ’n praktyk in witmagie is, ’n Wicca-ritueel wat ooreenstem met die doop van ’n baba.^[10][11]

• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia