Moskouse Kremlintorings

Die Moskouse Kremlintorings en die Kremlinmuur is van die oudste bouwerke in Moskou. Dit is aanvanklik as ’n vesting gebou om die stadskern teen aanvalle te beskerm. Die huidige kompleks binne die muur is hoofsaaklik in die laat 15de eeu deur Italiaanse argitekte gebou. Die hele muur, 20 wagtorings en ’n toegangsbrug na een van die torings het behoue gebly.

Die vesting het tot in die 19de eeu nog bestaan uit ’n grag, twee riviere (die Moskwa en die nou ondergrondse Neglinnaja) en verskeie opslaanbrûe oor die grag en die Neglinnaja. Die Kremlin het gedien as ’n model vir soortgelyke vestings in ander ou stede soos Nizjni Nowgorod.

Agttien van die torings in die muur is in dieselfde tyd as die muur gebou (1485 tot 1499), terwyl die dekoratiewe Tsaartoring eers in 1680 gebou is en die Koetafja-toring buite die muur staan.

Vier van die 19 torings in die muur word vandag gebruik om toegang tot die Kremlin te kry, terwyl net twee vir toeriste oop is: die Drie-eenheid- en die Borowitskaja-toring.

Die meeste van die 19 torings wat in die muur gebou is, is apart ontwerp en lyk verskillend. Die drie hoektorings het ’n silindriese basis en die ander is reghoekig. Die hoogste torings (op 80 meter) is die Drie-eenheidtoring en die laagste (op 13,5 meter) is die een buite die muur, die Koetafja-toring. Vier torings – die Borowitskaja-, Drie-eenheid-, Nikolskaja- en Verlossertoring – is bo ingange geleë. Die wapen van die tsaar met sy dubbele arend teen dié vier torings is in die 1930's vervang deur rooi sterre, die simbool van kommunisme. Ook die Wodowzwodnaja-toring het ’n rooi ster gekry.

Hier volg ’n lys van al 20 torings kloksgewys vanaf die Wodowzwodnaja-toring in die suidwestelike hoek van die Kremlin.

Die Wodowzwodnaja-toring (Водовзводная башня) is ’n hoektoring aan die suidwestekant van die Kremlin. Dit kyk uit oor die Moskwa-rivier. Dit is in 1488 gebou deur die Italiaanse argitek Pietro Antonio Gislardi (ook bekend as Anton Frjazin, van die woord frjag soos Italianers destyds genoem is). Dit is aanvanklik die Swiblowa-toring (Свиблова башня) genoem na die Swiblof-bojaregesin wat in ’n huis langs die toring gebly het. Dit is in 1633 hernoem tot die Wodowzwodnaja nadat ’n waterverskaffingsmasjien in die toring gebou is (Wodowzwodnaja kan vertaal word as "waterophysing"). In 1805 is die toring afgebreek weens die vervalle toestand daarvan en oorgebou. In 1812 is dit deur die terugvallende Franse leër van Napoleon opgeblaas. Dit is in 1817–1819 deur die argitek Osip Bove herbou. Dit is 61,85 meter hoog.

Die Borowitskaja-toring (Боровицкая башня) is ’n hoektoring met ’n deurgang aan die westekant van die Kremlin. Dit is genoem na die Borowitskaja-heuwel, een van die sewe heuwels waarop Moskou gebou is. Die toring is in 1490 gebou op die plek van ’n ou Kremlin-poort deur die Italiaanse argitek Pietro Antonio Solari op bevel van tsaar Wasili III van Rusland. In 1658 is die toring op bevel van tsaar Aleksei hernoem tot Predtetsjenskaja (van die Russiese woord предтеча, predtetsja, die voorloper) na die Kerk van Johannes die Voorloper, wat later gesloop is met die bou van die Kremlinse Wapenhuis (Oroezjeinaja Palata). Die nuwe naam het egter nooit byval gevind nie. Die toring is in 1812 deur Napoleon se leër beskadig. In 1817-'19 is dit deur die argitek Osip Bove gerestoureer. In 1935 het die Sowjetunie ’n rooi ster daarop laat aanbring. Sonder die ster is sy hoogte 50,7 meter.

Die Oroezjeinaja-toring (Оружейная башня, vertaal as Wapenhuistoring) is in 1495 gebou. Dit het sy huidige naam in die 19de eeu gekry ná die bou van die wapenhuis. Voorheen was dit bekend as die Konjoesjennaja-toring, ’n verwysing na die keiserlike stalle wat daaragter gestaan het. Die toring is 32,7 m hoog.

Die Kommandant- of Komendantskaja-toring (Комендантская башня) is in 1495 voltooi. Dit is eers Kolimazjnaja genoem na die Kremlin se koets-stoorplek. Dit het sy huidige naam in die 19de eeu gekry toe die kommandant van Moskou in die Potesjni-paleis gaan bly het. Die toring het in 1676–1686 ’n tentdak gekry. Dit is 41,25 m hoog.

Die Drie-eenheid- of Troitskaja-toring (Троицкая башня) is ’n toring met ’n ingang in die middel van die noordwestelike muur van die Kremlin wat oor die Aleksander-tuin uitkyk.

Die toring is in 1495–1499 gebou deur die Italiaanse argitek Aloisio da Milano (ook bekend as Alewiz Frjazin Milanets). Dit het al verskeie name gehad, onder andere Rizopolozjenskaja, Znamenskaja en Karetnaja. Dit het sy huidige naam in 1658 gekry van die Drie-eenheidklooster wat vroeër daar naby gestaan het. Die tweeverdieping-kelder het in die 16de en 17de eeu ’n tronk gehuisves. Die Troitski-brug, wat deur die Koetafja-toring beskerm word, lei na die hekke van die Drie-eenheidtoring. Tussen 1585 en 1812 was daar ook ’n klok aan die bokant van die toring. In 1707, ná ’n dreigement van ’n Sweedse inval, is die toring aangepas om plek te maak vir groot kanonne. Die Sowjetunie het in 1935 ’n rooi ster boaan die toring laat aanbring.

Dit is die hoogste toring in die Kremlin. Saam met die ster is dit 80 m hoog. Die toring se hekke is vandag die hoofingang van toeriste aan die Kremlin.

Die Koetafja-toring (Кутафья башня) is die enigste toring wat buite die Kremlinmuur staan. Dit is in die vroeë 16de eeu gebou om die brug oor die Neglinnaja-rivier, wat na die Troitskaja-toring gelei het, te beskerm. Dit is 13,5 m hoog.

Die Middelste Arsenaal- of Srednjaja Arsenalnaja-toring (Средняя Арсенальная башня) is in 1495 gebou. Dit is aan die noordwestekant van die Kremlinmuur geleë en kyk uit oor die Aleksander-tuin. Dit staan op die plek van ’n hoektoring wat uit die tyd van Dmitri Donskoi gedateer het. Dit het sy huidige naam gekry nadat die Arsenaal in die middel 18de eeu voltooi is. Dit is eers die Gefasetteerde Toring genoem vanweë die vorm van sy fasade. In 1680 is ’n oop uitkykpos met ’n piramide-vormige dak bygevoeg. In 1821, toe die Aleksander-tuin uitgelê is, is ’n grot in ’n antieke styl, wat deur Osip Bove ontwerp is, aan die voet van die toring gebou.

Die Arsenaal-hoektoring of Arsenalnaja Oeglowaja-toring (Арсенальная Угловая башня) is in 1492 deur Pietro Antonio Solari laat bou. Dit is tot met die vroeë 18de eeu die Sobakin-toring genoem (na die bojaar Sobakin, wie se huis langs die toring was). Dit het sy huidige naam gekry nadat die Arsenaal in die middel 18de eeu voltooi is. Die toring het steeds ’n geheime put. In 1707, ná ’n dreigement van ’n Sweedse inval, is die toring aangepas om plek te maak vir groot kanonne. Dit is in 1812 deur die leër van Napoleon beskadig en in 1816–1819 herbou deur Osip Bove. Die toring is meer as 60 m hoog.

Die Nilkolskaja- of Nikolaas-toring (Никольская башня) is ’n toring bo ’n ingang aan die oostelike muur van die Kremlin naby die Moskouse Historiese Staatsmuseum. Dit kyk uit oor Rooiplein.

Die toring is in 1491 Pietro Antonio Solari gebou. Dit is genoem na die Griekse Nikolski-klooster, wat nie meer bestaan nie. In 1806 is die toring deur die argitek Karl Rossi in ’n Gotiese styl herbou. In 1812 is die bokant van die toring deur Napoleon se leër weggeblaas. Dit is in 1816 deur Osip Bove herbou. Tydens die Russiese Rewolusie van 1917 is dit weer eens beskadig en dit is daarna deur die argitek Nikolai Markownikof herbou. In 1935 het die Sowjetunie ’n rooi ster aan die bopunt van die toring aangebring.

Die Senaats- of Senatskaja-toring (Сенатская башня) is in 1491 deur Pietro Antonio Solari gebou en was bloot vir die verdediging van die Kremlin van Rooiplein se kant af. Dit het lank nie ’n naam gehad nie. Eers in 1787, ná die bou van die Kremlin-senaat, het dit sy naam gekry. In 1860 het die platdak-toring ’n tentdak gekry en later ’n windrigtingwyser. Dit is 34,3 m hoog.

Die Verlosser- of Spasskaja-toring (Спасская башня) is die hooftoring met ’n ingang na die Kremlin. Dit is in 1491 deur Pietro Antonio Solari gebou. Dit is aanvanklik die Frolofskaja-toring genoem na die Kerk van Frol en Lawr in die Kremlin wat nie meer bestaan nie. Die huidige naam kom van die ikoon van die Verlosser wat in 1658 bo die ingang geplaas is (en ook nie meer bestaan nie). Dit was destyds net die helfte so hoog soos nou. Dit het sy huidige vorm in 1624–1625 gekry met die aanbou van ’n kloktoring wat deur die Skotse argitek en horlosiemaker Christopher Galloway ontwerp is. Die toring is 71 meter hoog.

Die Tsaar- of Tsarskaja-toring (Царская башня) is die nuutste en kleinste Kremlintoring. Dit is in 1680 gebou. Dit is nie eintlik ’n toring nie, maar eerder ’n tentvormige kamer wat op die muur gebou is. Voorheen was daar ’n klein houttorinkie van waar tsaar Iwan die Grote volgens legende gestaan het om te sien wat op Rooiplein aangaan – vandaar die naam.

Die Alarm- of Nabatnaja-toring (Набатная башня) is in 1495 in die suidoostelike deel van die Kremlinmuur gebou. Dit is 38 m hoog. Daar was tradisioneel ’n klok bo-op die toring warmee burgers gewaarsku is in geval van brande of ander rampe in die Kremlin of op Rooiplein. (Dit kom van die Russiese woord набат, "alarm".) In 1680 het Fjodor Dmitrijef die sogenaamde Nabatni-klok van 2,45 ton gebou en op die toring laat plaas. Dit het eindelik gebreek en is in 1714 deur Iwan Motorin vervang. Die lui van dié klok was die teken vir die spontane opstand deur Moskowiete tydens die uitbreek van builepes in 1771 – dit is later die Pesopstand (Чумной бунт) genoem. Katharina die Grote het hierna die klepel laat verwyder en dit het langer as 30 jaar so sonder klepel op die toring gestaan. In die vroeë 19de eeu is die klok na die Arsenaal geskuif en in 1821 na die voorhof.

Die Konstantino-Eleninskaja-toring (Константино-Еленинская башня) is geleë op die oostelike muur van die Kremlin en kyk uit op die sogenaamde Basilius-helling, wat op Rooiplein begin en by die Moskwa-rivier eindig. Dit is in 1490 deur Pietro Antonio Solari gebou en is genoem na die Kerk van Konstantin en Elena in die Kremlin wat in 1928 gesloop is. Die toring het sy eie poort gehad, asook ’n brug wat te alle tye deur wagte bewaak is. In die laat 18de eeu tot vroeë 19de eeu is die poort toegemessel en die brug afgebreek. Die toring is 36,8 m hoog.

Die Beklemisjefskaja-toring (Беклемишевская башня), ook bekend as die Moskworetskaja-toring (Москворецкая башня), is ’n hoektoring aan die suidoostelike kant van die Kremlin. Dit is in 1487–1488 deur die Italiaanse argitek Marco Ruffo (ook bekend as Mark Frjazin) gebou. Dit is genoem na die bojaar Iwan Bersen-Beklemisjef, wie se huis langs die toring gestaan het. Dit is 46,2 m hoog. Die bokant is tydens die Russiese Rewolusie beskadig en die volgende jaar deur die argitek I.W. Rilski gerestoureer.

Die Pieter- of Petrofskaja-toring (Петровская башня) is genoem na die Kerk van aartsbiskop Pieter, wat deel was van die sendingpos Oegresji-klooster in die Kremlin naby die toring. Dit is tydens die Poolse inval in 1612 verwoes en daarna gerestoureer. In 1771 is dit afgebreek om die Kremlin-paleis te bou, maar dis in 1783 herbou. In 1812 het Napoleon se leër die toring opgeblaas en in 1818 is dit deur Osip Bove herbou. Dit is 27,15 m hoog.

Die Tweede Naamlose Toring (Вторая Безымянная башня) is in die middel van die 15de eeu gebou vir verdedigingsdoeleindes. In 1680 is ’n vierkantige struktuur en ’n hoë spitsdak met ’n wagtoring bo-op aangebou. Heel bo-op is ’n agtkantige koepel met ’n windrigtingwyser.

Die Eerste Naamlose Toring (Первая Безымянная башня) is in die 1480's langs die Tainitskaja-toring gebou vir verdedigingsdoeleindes. In 1547 is die toing in ’n brand verwoes en in die 17de eeu is dit herbou. In 1770 is dit afgebreek om plek te maak vir die Kremlin-paleis. Nadat die paleis voltooi is, is dit in 1783 nader aan die Tainitskayja-toring herbou. In 1812 is dit deur Napoleon se leër opgeblaas maar dit is kort daarna deur Osip Bove herbou. Dit is 34,15 m hoog.

Die Tainitskaja-toring (Тайницкая башня), wat ook die Watertoring (Водяная башня) genoem is, is aan die suidekant van die Kremlin. Dit is in 1485 deur Pietro Antonio Gilardi gebou op die plek van die poorte na Dmitri Donskoi se wit steenkremlin.

Dit het ’n geheime put en ondergrondse tonnel na die Moskwa-rivier, vandaar die naam "geheim". In 1770 is dit afgebreek om plek te maak vir die Kremlin-paleis. Nadat die paleis voltooi is, is dit in die 1770's herbou. In 1930–1933 het die Sowjetunie die poort toegebou en die put toegegooi. Die toring is 38,4 m hoog.

Die Mariaboodskap- of Blagowesjtsjenskaja-toring (Благовещенская башня) is in 1487–1488 gebou. By sy fondament is van die wit kalksteen oor wat behoue gebly het van die wit steenkremlin van die 14de eeu. In die tyd van Iwan die Verskriklike is dit as ’n tronk gebruik. Die naam kom van die Ikoon van die Mariaboodskap wat eens daar gehou is en word ook verbind met die Kerk van die Mariaboodskap wat in die 18de eeu daar gebou en in 1932 gesloop is. Die toring is 30,7 m hoog.

• Moskauer Kreml – Reiseführer. Art Courier, Moskou 2002, ISBN 5-93842-019-9 (de)
• G.W. Makarewitsj et al.: Pamjatniki architektoeri Moskwi. Kreml, Kitai-gorod, Tsentralnije plosjtsjadi. Iskoesstwo, Moskou, 1982; S. 300–314
• S.K. Romanjoek: Kreml i Krasnaja Plosjtsjad. Moskwowedenije, Moskou, 2004, ISBN 5-78530-434-1

Hierdie artikel is vertaal vanuit die Duitse en die Engelse Wikipedia