van de boekhandel geen nieuws
© Blommestijn
Hij kondigt zich vroeger aan dan verwacht, typisch. Het nieuwe jaar is net begonnen, vertegenwoordigers van uitgeverijen melden zich aan met rolkoffers vol nieuwe titels die we absoluut moeten inkopen, willen we relevant blijven. Boeken die voorlopig enkel nog maar als rommelig Word-document in de cloud zweven, worden aangekondigd als geheide bestsellers.
Vrijwel elk gesprek met deze onvermoeibare optimisten van het boekenvak spitst zich toe op de toekomst. Ze leuren met mappen vol dure woorden over nieuw werk van oude meesters en onveranderlijk veelbelovende debuten. Oud fonds, zoals het in het vak heet, bieden ze zelden aan. Geen tijd voor boeken uit het verleden. The future is now, baby.
Dat is anders bij hem. Zijn hart – zo hij er een heeft – ligt bij het verleden. Zodra hij arriveert, kijken we enkel nog terug. De stemming slaat onveranderlijk om. Tijd lijkt te vertragen, stil te staan zelfs. Hier wordt enkel oud fonds aangeboden. Met zijn grafstem weet hij haast vergeten boeken, al is het maar even, de glans van eeuwigheid te geven.
Wat gisteren nog een winkeldochter was, geldt na zijn doortocht potentieel als een klassieker. Daarbij wordt ook op wonderlijke wijze de pers bespeeld. Auteurs door hem behartigd, staan meteen weer in de belangstelling. Vorig jaar nog wist hij met een kleine moeite het werk van Paul Auster en Edna O’Brien opnieuw over de toonbank te jagen.
Ik zeg “hij” en “hem”, wat enigszins voorbarig is. Ik keek hem nog niet in de ogen. Onder die grauwe hoody kan eender wie schuilgaan. José Saramago schreef over “haar” in zijn roman Het verzuim van de dood. Daarin verwaarloost “zij” haar werkzaamheden, wat “een enorme geestelijke verwarring” teweegbrengt over de hele wereld. Fictie, uiteraard.
Nu hij hier voor me staat, knokige vinger tikkend op de autobiografie van David Lynch, besef ik maar al te goed dat het nooit stopt. Ik bestel meteen een handvol exemplaren bij. Arthur Miller had het bijna juist. De dood ís een handelsreiziger.