Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Thành phố Hồ Chí Minh”

Tuyến đường này bắt đầu từ đầu [[cầu Công Lý]] bắc qua [[kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè]], đi theo hướng đông nam đến đường Điện Biên Phủ. Từ đây, tuyến đường trở thành một chiều, tiếp tục đi thẳng qua trước cổng [[Dinh Độc Lập]] rồi cắt qua hai con đường lớn tại khu vực trung tâm thành phố là [[Đường Lê Lợi, Thành phố Hồ Chí Minh|Lê Lợi]], [[Đường Hàm Nghi, Thành phố Hồ Chí Minh|Hàm Nghi]] và kết thúc tại [[Đại lộĐường Võ Văn Kiệt, –Thành Maiphố Hồ Chí ThọMinh|đường Võ Văn Kiệt]] ven [[kênh Bến Nghé]], ngay đầu [[đường hầm sông Sài Gòn]] phía [[Quận 1]].<ref name=bando>{{Chú thích web|url=https://hochiminhcity.gov.vn/ban-do|tựa đề=Bản đồ thành phố|website=Cổng thông tin điện tử Thành phố Hồ Chí Minh|url-status=live|ngày truy cập=2022-06-11|archive-date = ngày 11 tháng 12 năm 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211211045712/https://hochiminhcity.gov.vn/ban-do}}</ref>

Đây là một trong những con đường có lịch sử lâu đời tại Thành phố Hồ Chí Minh, được xây dựng khi người Pháp quy hoạch đô thị Sài Gòn vào [[thế kỷ 19]]. Ban đầu, đường có tên là đường số 26, đến năm 1865 được đổi thành '''đường Impératrice''', năm 1870 lại đổi thành '''đường Mac Mahon'''.<ref name=":10">{{chú thích sách|tác giả=|tựa đề=Sài Gòn xưa & nay|nhà xuất bản=Tạp chí xưa & nay|year=2007|nơi=|trang=185–186|url=https://www.google.com/books/edition/Sài_Gòn_xưa_nay/2URRAQAAMAAJ|doi=|id=|isbn=|accessdate = ngày 5 tháng 7 năm 2022 |archive-date = ngày 7 tháng 5 năm 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220507095005/https://www.google.com/books/edition/S%C3%A0i_G%C3%B2n_x%C6%B0a_nay/2URRAQAAMAAJ}}</ref><ref name=":21">{{chú thích sách|tác giả=Trần Hữu Quang|tựa đề=Hạ tầng đô thị Sài Gòn buổi đầu|nhà xuất bản=Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh|year=2012|nơi=|trang=47|url=https://www.google.com/books/edition/Hạ_tầng_đô_thị_Sài_Gòn_buổi/nURRAQAAMAAJ|doi=|id=|isbn=|accessdate = ngày 5 tháng 7 năm 2022 |archive-date = ngày 29 tháng 5 năm 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220529052220/https://www.google.com/books/edition/H%E1%BA%A1_t%E1%BA%A7ng_%C4%91%C3%B4_th%E1%BB%8B_S%C3%A0i_G%C3%B2n_bu%E1%BB%95i/nURRAQAAMAAJ}}</ref> Tên đường Mac Mahon được đặt theo tên Thống chế Pháp [[Patrice de Mac Mahon]], còn được người Sài Gòn bấy giờ đọc một cách khôi hài là "Mặt má hồng".<ref>{{chú thích sách|tác giả=Sơn Nam|tựa đề=Bến Nghé xưa|nhà xuất bản=Nhà xuất bản Trẻ|year=1997|nơi=|trang=233|url=https://www.google.com/books/edition/Bến_Nghé_xưa/HSlvAAAAMAAJ|doi=|id=|isbn=|accessdate = ngày 5 tháng 7 năm 2022 |archive-date = ngày 5 tháng 7 năm 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220705024906/https://www.google.com/books/edition/B%E1%BA%BFn_Ngh%C3%A9_x%C6%B0a/HSlvAAAAMAAJ}}</ref> Lúc này, đường chỉ kéo dài đến đường Trần Quốc Toản ngày nay, tương tự [[Đường Pasteur, Thành phố Hồ Chí Minh|đường PasteurPellerin]]. Cuối [[thập niên 1930]], một thời gian sau khi sân bay Tân Sơn Nhất khai thác các chuyến bay quốc tế, để tăng kết nối giữa sân bay với thành phố Sài Gòn, chính quyền đã cho xây dựng đường Mac Mahon nối dài (''rue Mac-Mahon prolongée''), con đường được khánh thành vào năm 1938.<ref>{{Chú thích báo|date =1938-11- ngày 22 tháng 11 năm 1938 |title=L'ACTUALITÉ COLONIALE|work=Les Annales Coloniales|url=https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6272111c/f1.image|accessdate = ngày 23 tháng 6 năm 2022 |archive-date = ngày 5 tháng 7 năm 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220705024909/https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6272111c/f1.image|url-status=live}}</ref><ref>{{chú thích sách|tác giả=|tựa đề=L'Asie française|nhà xuất bản=Comité de l'Asie française|year=1939|nơi=|trang=29|url=https://www.google.com/books/edition/L_Asie_française/gGQ9AAAAMAAJ|doi=|id=|isbn=|accessdate = ngày 5 tháng 7 năm 2022 |archive-date = ngày 5 tháng 7 năm 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220705024907/https://www.google.com/books/edition/L_Asie_fran%C3%A7aise/gGQ9AAAAMAAJ}}</ref>

Năm [[1945]], sau khi tái chiếm Sài Gòn, người Pháp lại đổi tên đoạn đường từ [[Đường Lý Tự Trọng, Thành phố Hồ Chí Minh|đường Lý Tự Trọng]] đi về hướng sân bay thành '''đường Général de Gaulle''', đoạn còn lại về hướng rạch Bến Nghé vẫn mang tên Mac Mahon. Đến năm [[1952]], đại tướng [[Jean de Lattre de Tassigny]] qua đời, chính quyền đặt tên '''đường Maréchal de Lattre de Tassigny''' cho đoạn đường từ đường Nguyễn Thị Minh Khai đến rạch Bến Nghé. Năm [[1955]], [[chính quyền Sài[[Việt GònNam Cộng hòa]] nhập hai đường Général de Gaulle và Maréchal de Lattre de Tassigny thành '''đường Công Lý'''.<ref>{{chú thích sách|tác giả=Xavier et Marie-Christine Guillaume|tựa đề=La Terre du Dragon – Tome I|nhà xuất bản=Publibook|year=2004|nơi=Paris|trang=59|url=https://www.google.com/books/edition/La_Terre_du_Dragon_Tome_1/92swPSNgnycC|doi=|id=|isbn=|accessdate = ngày 1 tháng 3 năm 2023 |archive-date = ngày 1 tháng 3 năm 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230301082804/https://www.google.com/books/edition/La_Terre_du_Dragon_Tome_1/92swPSNgnycC}}</ref> Riêng đoạn nối dài từ cầu Công Lý đi sân bay (thuộc tỉnh [[Gia Định (tỉnh)|Gia Định]]) lúc này được đặt thành đường Ngô Đình Khôi, đến năm 1963 đổi thành đường Cách Mạng 1-11 (theo sự kiện [[Đảo chính Việt Nam Cộng hòa 1963]]).<ref name=":21" />

Năm [[1975]], Chínhchính phủquyền Cách[[Cộng mạnghòa lâmMiền thờiNam Việt Nam]] nhập hai con đường Công Lý và Cách Mạng 1-11 thành đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, kéo dài từ rạch Bến Nghé đến đường Hoàng Văn Thụ. Đến ngày [[4 tháng 4]] năm [[1985]], [[Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh]] lại quyết định cắt đoạn đường từ cầu Công Lý đến đường Hoàng Văn Thụ đặt thành đường Nguyễn Văn Trỗi như hiện nay.<ref name=":10" /><ref name=":21" /> Cùng với việc đổi tên đường Tự Do thành [[Đường Đồng Khởi, Thành phố Hồ Chí Minh|đường Đồng Khởi]], việc đổi tên đường Công Lý thành đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa vào năm 1975 đã được nhiều người Sài Gòn truyền miệng nhau qua câu vè: "Nam Kỳ Khởi Nghĩa tiêu Công Lý, Đồng Khởi vùng lên diệt Tự Do!" như một cách mỉa mai, châm biếm.<ref>{{chú thích sách|last=Hồ|first=Sĩ Khuê|tựa đề=Hồ Chí Minh, Ngô Đình Diệm và Mặt Trận Giải Phóng|nhà xuất bản=Văn Nghệ|year=1993|nơi=|trang=431|url=https://www.google.com/books/edition/Hồ_Chí_Minh_Ngô_Đình_Diệm_và_M/mhBIAAAAMAAJ|doi=|id=|isbn=}}</ref>

Ngày [[8 tháng 10]] năm [[2003]], [[Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh]] phê duyệt dự án cải tạo mở rộng đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Nguyễn Văn Trỗi, đoạn từ đường Trường Sơn đến đường Điện Biên Phủ với chiều dài 3,8 &nbsp;km, dự kiến hoàn thành vào năm 2005.<ref>{{Chú thích web|url=https://tuoitre.vn/tren-852-ty-dong-mo-rong-duong-nguyen-van-troi---nam-ky-khoi-nghia-5227.htm|tựa đề=Trên 852 tỷ đồng mở rộng đường Nguyễn Văn Trỗi - Nam Kỳ Khởi Nghĩa|tác giả=Ngọc Ẩn|ngày=2003-10-17|website=tuoitre.vnTuổi Trẻ Online|url-status=live|ngày truy cập=2022-06-11|archive-date = ngày 11 tháng 6 năm 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220611120841/https://tuoitre.vn/tren-852-ty-dong-mo-rong-duong-nguyen-van-troi---nam-ky-khoi-nghia-5227.htm}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://tuoitre.vn/mo-rong-duong-nam-ky-khoi-nghia---nguyen-van-troi-cham-du-kieu-107718.htm|tựa đề=Mở rộng đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa - Nguyễn Văn Trỗi: Chậm đủ kiểu|tác giả=Võ Hương|ngày=2005-11-12|website=tuoitre.vnTuổi Trẻ Online|url-status=live|ngày truy cập=2022-06-11|archive-date = ngày 11 tháng 6 năm 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220611120835/https://tuoitre.vn/mo-rong-duong-nam-ky-khoi-nghia---nguyen-van-troi-cham-du-kieu-107718.htm}}</ref> Tuy nhiên trên thực tế, đến cuối năm [[2005]] tuyến đường mới được khởi công mở rộng. Công trình được khánh thành vào ngày [[7 tháng 2]] năm [[2010]].<ref>{{Chú thích web|url=https://tuoitre.vn/tphcm-khanh-thanh-duong-nam-ky-khoi-nghia---nguyen-van-troi-363067.htm|tựa đề=TP.HCM: Khánh thành đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa - Nguyễn Văn Trỗi|tác giả=Ngọc Ẩn|ngày=2010-02-07|website=tuoitre.vnTuổi Trẻ Online|url-status=live|ngày truy cập=2022-06-11|archive-date = ngày 11 tháng 6 năm 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220611120839/https://tuoitre.vn/tphcm-khanh-thanh-duong-nam-ky-khoi-nghia---nguyen-van-troi-363067.htm}}</ref>