Học thuyết Bush
Học thuyết Bush (tiếng Anh: Bush Doctrine) là cụm từ chỉ các nguyên tắc chính sách ngoại giao của Tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush. Cụm từ này lần đầu tiên được sử dụng bởi Charles Krauthammer vào tháng 6 năm 2001 để mô tả "sự rút lui đơn phương của chính quyền Bush khỏi hiệp ước ABM và Nghị định thư Kyoto"[1]. Sau sự kiện 11 tháng 9, cụm từ này mô tả chính sách mà Hoa Kỳ có quyền tự bảo vệ chống lại các quốc gia chứa chấp hoặc viện trợ cho các nhóm khủng bố, được sử dụng để biện minh cho cuộc xâm lược năm 2001 của Afghanistan[1][2].
Các chuyên gia khác nhau sẽ đưa ra các ý nghĩa khác nhau "Học thuyết Bush", do nó mô tả các yếu tố khác, bao gồm cả chính sách gây tranh cãi của chiến tranh phòng ngừa, trong đó cho rằng Hoa Kỳ cần phải lật đổ chế độ nước ngoài đại diện cho một mối đe dọa tiềm năng hoặc một đe dọa nhận thức đến an ninh Hoa Kỳ, thậm chí nếu đó là mối đe dọa không phải là ngay lập tức; một chính sách truyền bá dân chủ trên thế giới, đặc biệt là ở Trung Đông, như một chiến lược cho cuộc chiến chống khủng bố; và sẵn sàng đơn phương theo đuổi các lợi ích quân sự của Hoa Kỳ[3][4][5]. một số các chính sách này đã được hệ thống hóa trong một văn bản quốc gia Hội đồng An ninh Quốc gia với tựa "Chiến lược An ninh Quốc gia của Hoa Kỳ" được xuất bản vào ngày 20 tháng 9 năm 2002[6].
Cụm từ "Học thuyết Bush" hiếm khi được sử dụng bởi các thành viên của chính quyền Bush. Khái niệm này dù vậy cũng đã được sử dụng ít nhất một lần, bởi Phó Tổng thống Dick Cheney, trong một bài phát biểu năm 2003 tháng sáu, trong đó ông nói, "Nếu có bất cứ ai trong thế giới ngày nay nghi ngờ mức độ nghiêm trọng của Học thuyết Bush, tôi sẽ hối thúc người đó xem xét số phận của Taliban ở Afghanistan, và chế độ Saddam Hussein tại Iraq"[7]. Các yếu tố chính của Học thuyết Bush được mô tả trong một tài liệu, Chiến lược An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, xuất bản ngày 17 tháng 9 năm 2002.[8] Tài liệu này thường được trích dẫn là tuyên bố xác định của học thuyết.[9][10][11] Nó được cập nhật năm 2006[12] và được nêu như sau:[13]
| “ |
|
” |
Tham khảo
sửa- ^ a b Krauthammer, Charles (ngày 13 tháng 9 năm 2008). “Charlie Gibson's Gaffe”. The Washington Post. Truy cập ngày 31 tháng 3 năm 2012. According to Charles Krauthammer, who was the first to use it in June 2001, the phrase has had four distinct meanings, each one succeeding another over the eight years of the George W. Bush presidency: firstly, unilateralism, i.e. unilaterally withdrawing from the Anti-Ballistic Missile Treaty and rejecting the Kyoto Protocol; secondly, after ngày 9 tháng 11 năm 2001, the "with us or against us" policy on terror; thirdly, a doctrine of pre-emptive war, e.g. Iraq; and fourthly, the idea that the fundamental mission of American foreign policy is to spread democracy throughout the world.
- ^ Weisman, Steven R. (ngày 13 tháng 4 năm 2002). “Editorial Observer; President Bush and the Middle East Axis of Ambiguity”. The New York Times.
- ^ Allen, Mike (ngày 2 tháng 5 năm 2007). “Edwards Rejects the 'War on Terror'”. TIME. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 1 năm 2008. Truy cập ngày 10 tháng 3 năm 2013.
- ^ Levin, Mark (ngày 16 tháng 8 năm 2006). “...and another thing: First Things First”. National Review. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 10 năm 2008. Truy cập ngày 10 tháng 3 năm 2013.
- ^ Page, Susan (ngày 17 tháng 3 năm 2003). “Confronting Iraq”. USA Today Education.
- ^ National Security Council (2002). The National Security Strategy of the United States. The White House.
- ^ Vice President Tells West Point Cadets "Bush Doctrine" Is Serious, American Forces Press Service, ngày 2 tháng 6 năm 2003
- ^ Introduction - The National Security Strategy 2002, PDF
- ^ Opinion (ngày 13 tháng 4 năm 2003). “Aftermath; The Bush Doctrine”. New York Times. Truy cập ngày 12 tháng 9 năm 2008.
- ^ Opinion (ngày 22 tháng 9 năm 2002). “The Bush Doctrine”. New York Times. Truy cập ngày 12 tháng 9 năm 2008.
- ^ Gitlin, Todd (January/February 2003). “America's Age of Empire: The Bush Doctrine”. Mother Jones. Truy cập ngày 12 tháng 9 năm 2008. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|date=(trợ giúp) - ^ National Security Council (2006). The National Security Strategy of the United States. The White House.
- ^ National Security Council (2006). “Summary of National Security Strategy 2002”. The National Security Strategy of the United States. The White House.
Liên kết ngoài
sửa- Bush, George W. (2002). ' The National Security Strategy of the United States of America Kiểm tra giá trị
|url=(trợ giúp). The White House. - Bush, George W. (2006). The National Security Strategy of the United States of America. The White House. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 2 năm 2015. Truy cập ngày 10 tháng 3 năm 2013.
- Kolodziej, Edward A. (2006). “Getting Beyond the Bush Doctrine” (PDF). Center for Global Studies.
- Speed, Roger (March/April 2005). Michael May. “Dangerous Doctrine”. Bulletin of the Atomic Scientists. 61 (2): 38. doi:10.2968/061002012. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|date=(trợ giúp); Liên kết ngoài trong|journal=(trợ giúp) - Record, Jeffery (Spring 2003). “The Bush Doctrine and War With Iraq” (PDF, (html version)). Parameters.
- Long, Bryan (ngày 24 tháng 10 năm 2006). “War, Law, and American Democracy”. Chip Pitts. OpenDemocracy.net.
- Tyler, Patrick E. (ngày 8 tháng 3 năm 1992). “U.S. Strategy Plan Calls for Insuring No Rivals Develop A One-Superpower World; Pentagon's Document Outlines Ways to Thwart Challenges to Primacy of America”. New York Times. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 10 năm 2008. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2008.
The document is known in Pentagon parlance as the Defense Planning Guidance, an internal Administration policy statement that is distributed to the military leaders and civilian Defense Department heads to instruct them on how to prepare their forces, budgets and strategy for the remainder of the decade. The policy guidance is typically prepared every two years....
- “Defense Policy Guidance 1992–1994”. SourceWatch.org.
- Myers, General Richard B. (Chairman of the Joint Chiefs of Staff) (tháng 3 năm 2005). “=The National Military Strategy of the United States of America” (PDF). Chú thích journal cần
|journal=(trợ giúp) - Dissident President[liên kết hỏng] April 2006
Sách
sửa- Bacevich, Andrew J. The New American Militarism: How Americans Are Seduced By War, New York & London, Oxford University Press, 2005. ISBN 0-19-517338-4
- Bennett, William J. Why We Fight: Moral Clarity and the War on Terrorism, New York, Regnery Publishing, Inc., 2003. ISBN 0-385-50680-5
- Chernus, Ira Monsters To Destroy: The Neoconservative War on Terror and Sin, Boulder, CO, Paradigm Publishers, 2006 ISBN 1-59451-276-0
- Dolan, Chris J (2005). In War We Trust: The Bush Doctrine And The Pursuit Of Just War. Ashgate Publishing, Ltd. tr. 229. ISBN 0-7546-4234-8.
- Dolan, Chris J (2004). Striking First: The Preventive War Doctrine and the Reshaping of U.S. Foreign Policy. Betty Glad. Palgrave Macmillan. tr. 232. ISBN 1-4039-6548-X.
- Donnelly, Thomas The Military We Need: The Defense Requirements of the Bush Doctrine, Washington, D.C., American Enterprise Institute Press, 2005. ISBN 0-8447-4229-5
- Gaddis, John Lewis Surprise, Security, and the American Experience, Cambridge, MA, Harvard University Press, 2004. ISBN 0-674-01174-0
- Grandin, Greg Empire's Workshop: Latin America, The United States, and the Rise of the New Imperialism, New York, Metropolitan Press, 2006. ISBN 0-8050-7738-3
- Hayes, Stephen (2005). The Brain: Paul Wolfowitz and the Making of the Bush Doctrine. New York: HarperCollins. ISBN 0-06-072346-7.