Suzuk ota masjidi

Masjid
Suzuk ota masjidi
Suzuk ota masjidi joylashgan majmuaga kirish qismi
Mamlakat	Oʻzbekiston
Manzil	Shayxontohur tumani Suzuk ota koʻchasi 48-uy
Yoʻnalishi	sunniy
Masjid turi	Jomeʼ masjid
Meʼmoriy uslub	Islom meʼmorchiligi
Holati	amaldagi
Tarovih
Saharlik va iftorlik

Suzuk ota masjidi xaritada

Suzuk ota masjidi – Oʻzbekiston Respublikasining Toshkent shahri Shayxontohur tumanining, Chorsu bozoridan unchalik uzoq boʻlmagan Suzuk ota koʻchasida joylashgan masjid^[1][2].

Masjidning barpo etilishi dastlab Amir Temur davriga borib taqaladi. Amir Temur 1363-yildagi yurishi davrida betob boʻlib qolgan va 6 oy davomida Toshkentda davolanishiga toʻgʻri kelgan. Amir Temur buyrugʻiga binoan 1363–1364-yillarda Xoja Ahmad Yassaviyning nabirasi boʻlmish Suzuk ota qabri ustida maqbara hamda jomeʼ masjid qurilgan^[3]. Masjid joylashgan majmuaga kirishda muzey, avtoturargoh, doʻkon, kutubxona, ichki qismida „Suzuk ota“ maqbarasi hamda undan keyin masjid qurilgan. Majmuaning kirish qismida yoʻlning ikki tomoniga hunarmandlar uchun ikki qavatdan iborat boʻlgan oʻttiz toʻrtta uy-joy qurilgan^[4].

Asl ismi Mustafoqul Xoʻja (1140-yilda tugʻilgan), Yassaviya tariqatining asoschisi Xoʻja Ahmad Yassaviyning yagona qizi boʻlgan Gavhari Xushtoj va uning umr yoʻldoshi shayx Ahmad al-Qorachiqiyning kenja oʻgʻli boʻlgan. Mustafoqul yoshlik chogʻidanoq bobosi bilan yaqin boʻlgan. Mustafoqulga nisbatan doimo Ahmad Yassaviyning iltifoti yuqori boʻlgan. Aynan, Yassaviyning nabirasiga „Suzugim“ deya taʼrif berishi ortidan Mustafoqul xalq orasida Suzuk Ota nomini olgan^[5][6].

Suzuk ota masjidi bilan bevosita bogʻliq boʻlgan shu nomdagi mahalla oʻtmishda Toshkent shahrining Beshyogʻoch dahasi hududida boʻlgan^[7].

Tashqi videofayllar
	Suzuk ota masjidi imomi tomonidan masjid haqidagi maʼlumot aytilgan.

Vaqt oʻtishi bilan Suzuk ota maqbarasi yaqinidagi qabriston maydoni ham kengaya borgan. Masjid oʻz ichiga mahalla masjidi tahoratxonani olgan. Masjiddagi qishki xonaqoh uzunligi 12.9x12.9 metrni tashkil qilgan boʻlib, namozxonasi esa bagʻallariga tayangan, oʻlchami 10 metrga teng boʻlgan gumbaz bilan yopilgan. Binoning kirish hamda chiqish qismi maqbaraning shimolida joylashgan.

1936-yilda bolsheviklar tomonidan masjid hamda maqbara butkul berkitilib, oʻrnida metall buyumlar ishlab chiqaruvchi korxona ishga tushirilgan. U yerdagi hunarmandchilik xonalari korxona uchun omborxona vazifasini bajargan. Chiqindi hamda zaharli kislotalar ariqlarga oqizilgan. Zilzila oqibatida masjidga zarar yetgan hamda maqbaradagi gumbaz qismi butkul qulab tushgan. Taʼmirlash ishlari olib borilmagani tufayli gumbaz maydalanib yoʻq boʻlib ketgan. 1989-yil shu yerlik mahalliy aholi noroziligi sababli hukumat tomonidan ishlab chiqarish korxonasi faoliyati toʻxtatilgan^[5].

1990-yilga kelib majmuada qayta tiklash ishlari boshlangan. Koʻp vaqt ichida tahoratxonasi, kutubxona hamda binoni qoʻriqlov joyi barpo etilgan hamda majmuaning shimoliy tomonida joylashgan ayvonlar qayta tiklangan. 1996-yilda masjid faoliyati rasmiy holatda roʻyxatdan oʻtkazilib, Hayit bayrami chogʻida vaʼz oʻqilgan^[5].

Suzuk ota masjidi hovlisi (keng tasvir)

• Suzuk ota maqbarasi

Vikiomborda Suzuk ota masjidi haqida turkum mavjud

Vikiiqtibosda Suzuk ota masjidiga tegishli iqtiboslar mavjud.

Ushbu maqolani tinglang (3 daqiqa)

Bu audiofayl ushbu maqolaning 25-noyabr, 2024-yil(2024-11-25) sanasidagi versiyasi asosida yaratilgan boʻlib, shu sanadan keyin amalga oshirilgan tahrirlarni aks ettirmaydi.

(Yordam · Koʻproq audiomaqolalar)