Tres: Versiyalar orasidagi farq
Tahrir izohi yoʻq |
MalikxanBot (munozara | hissa) k Bot: Umumiy tuzatmalar |
||
| (6 oraliq tahrir tomonidan 2 foydalanuvchi koʻrsatilmagan) | |||
| Qator 1: | Qator 1: | ||
{{Tahrirlayapman|Vaska46}} |
|||
{{Musiqa asbobi bilgiqutisi}} |
|||
'''Tres''' ({{ |
'''Tres''' ({{lang-es|tres}}, uch) — [[Kuba]] va [[Puerto-Riko|Puerto-Rikoda]] keng tarqalgan [[gitara]] turidir. Umumiy kelib chiqishi va bir xil nomiga qaramay, tresning Kuba va Puerto-Riko turlaridan sezilarli farqga ega. Dastlabki turida tres uchta torga ega boʻlgan; asbobning zamonaviy kuba turida juft guruhlangan oltita torlari mavjud boʻlgan, Puerto-Riko turida esa toʻqqizta uchlik boʻyicha guruhlangan. Tres oʻziga xos xususiyatga, biroz metall tovushga ega. Ular uni [[Noxun (musiqa)|plektra]] yordamida oʻynashadi, tresda ijro etuvchi kubaliklarni „tresero“ (''tresero''), Puerto-Rikaliklarni esa „tresista“ (''tresista'') deb atashgan. |
||
== Kelib chiqishi == |
== Kelib chiqishi == |
||
| Qator 7: | Qator 7: | ||
== Kubalik tres == |
== Kubalik tres == |
||
Kubaning milliy musiqiy asbobi hisoblangan tres shu kungacha oʻz mashhurligini saqlab kelmoqda. Uning biroz kichik oʻlcham va baland ovozga egaligi, shuningdek, biroz metall tovushiga egaligi tufayli klassik gitaradan osongina ajralib turadi. Dastlabki turlarda tresda re minorda sozlangan uchta bittalik tor mavjud boʻlgan: „D“ („[[Re (nota)|re]]“), „F“ („[[fa]]“) va „A“ („[[lya]]“). Zamonaviy tresda do majorda juft sozlangan olti torlari mavjud: „G“ („[[Sol notasi|sol]]“) [[Oktava|oktavaga]], „C“ („[[Dо|do]]“), „E“ („[[Мi|mi]]“) oktavada uygʻunlashgan. |
Kubaning milliy musiqiy asbobi hisoblangan tres shu kungacha oʻz mashhurligini saqlab kelmoqda. Uning biroz kichik oʻlcham va baland ovozga egaligi, shuningdek, biroz metall tovushiga egaligi tufayli klassik gitaradan osongina ajralib turadi. Dastlabki turlarda tresda re minorda sozlangan uchta bittalik tor mavjud boʻlgan: „D“ („[[Re (nota)|re]]“), „F“ („[[fa]]“) va „A“ („[[lya]]“). Zamonaviy tresda do majorda juft sozlangan olti torlari mavjud: „G“ („[[Sol notasi|sol]]“) [[Oktava|oktavaga]], „C“ („[[Dо|do]]“), „E“ („[[Мi|mi]]“) oktavada uygʻunlashgan.<ref>Mauleón, Rebeca. Salsa guidebook for piano and ensemble. — Petaluma, California: Sher Music Co., 1993. P. 29.</ref> Tres kubalik sonning asosiy asboblaridan biri hisoblanadi. |
||
[[Lotin amerikasi|Lotin Amerikasi]] gitaralarining boshqa turlaridan farqli oʻlaroq, bizning davrimizga kelib, anaxronist boʻlib qolgan va faqatgina [[folklor]] ansambllari tomonidan qoʻllanila boshlangan, tres hozirgi kungacha Lotin Amerikasi zamonaviy musiqasida oʻz oʻrniga ega. Bunda asosiy xizmat afsonaviy kubalik musiqachi — Arsenio Rodrigesga tegishli boʻlib, u boshqa narsalar qatori tresning zamonaviy musiqiy tuzilmasini yaratganligi bilan ham tanilgan. Aynan u tufayli tres bugungi kunda Lotin Amerikasi zamonaviy musiqasini, xususan, salsani ijro etuvchi koʻplab ansambllarning bir qismi hisoblanadi. |
[[Lotin amerikasi|Lotin Amerikasi]] gitaralarining boshqa turlaridan farqli oʻlaroq, bizning davrimizga kelib, anaxronist boʻlib qolgan va faqatgina [[folklor]] ansambllari tomonidan qoʻllanila boshlangan, tres hozirgi kungacha Lotin Amerikasi zamonaviy musiqasida oʻz oʻrniga ega. Bunda asosiy xizmat afsonaviy kubalik musiqachi — Arsenio Rodrigesga tegishli boʻlib, u boshqa narsalar qatori tresning zamonaviy musiqiy tuzilmasini yaratganligi bilan ham tanilgan. Aynan u tufayli tres bugungi kunda Lotin Amerikasi zamonaviy musiqasini, xususan, salsani ijro etuvchi koʻplab ansambllarning bir qismi hisoblanadi.<ref>Figueroa, Frank M. Encyclopedia of Latin Music in New York. — St. Petersburg, Florida: Pillar Publications, 1994. P. 171.</ref> |
||
== Puerto-Riko == |
== Puerto-Riko == |
||
Kubadan tashqari, tres [[Puerto-Riko]] |
Kubadan tashqari, tres [[Puerto-Riko]]da ham keng tarqalgan, ammo u biroz boshqacha tana shakli va torlarga ega. Biroq, ushbu mamlakatdagi treslar Kubadagi kabi mashhur emas — Puerto-Rikoda kuatro deb ataluvchi oʻziga xos gitara turi mavjud. |
||
== Manbalar == |
== Manbalar == |
||
{{Manbalar}} |
{{Manbalar}} |
||
== |
== Adabiyotlar == |
||
* {{ |
* {{kitob manbasi|agency=Edited by G. Torres|title=Encyclopedia of Latin American Popular Music|author=Gonzalez N., Casanella L.|chapter=Tres|url часть=https://books.google.ru/books?id=MX5BXxjwV9cC&pg=PA410|location=|publisher=ABC-CLIO|year=2013|pages=410—412|страниц=484|ref=Gonzalez, Casanella}} |
||
* {{ |
* {{kitob manbasi|agency=Centro de Investigación y Desarrollo de la Música Cubana|title=Instrumentos de la música folclórico-popular de Cuba. Vol. 2|author=Coopat C.M.|chapter=Tres|location=Habana|publisher=Editorial de Ciencias Sociales|year=1997|pages=467—477|страниц=634|ref=Coopat}} |
||
* {{ |
* {{kitob manbasi|author=Sublette N.|title=Cuba and its Music. From the First Drums to the Mambo|chapter=Tres and Bongo|publisher=Chicago Review Press|year=2004|pages=333—338|страниц=672|ref=Sublette}} |
||
== Havolalar == |
== Havolalar == |
||
* [https://web.archive.org/web/20070226071837/http://www.cuatro-pr.org/Home/Eng/Instrmus/Instrmnts/Otherinst/tres.htm |
* * [https://web.archive.org/web/20070226071837/http://www.cuatro-pr.org/Home/Eng/Instrmus/Instrmnts/Otherinst/tres.htm Трес Кубы и Пуэрто-Рико: сайт «Проект „Куатро“»]{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> |
||
[[Turkum:Pages with unreviewed translations]] |
[[Turkum:Pages with unreviewed translations]] |
||
2022-yil 7-noyabr, 13:53 dagi (joriy) koʻrinishi
Tres (ispancha: tres, uch) — Kuba va Puerto-Rikoda keng tarqalgan gitara turidir. Umumiy kelib chiqishi va bir xil nomiga qaramay, tresning Kuba va Puerto-Riko turlaridan sezilarli farqga ega. Dastlabki turida tres uchta torga ega boʻlgan; asbobning zamonaviy kuba turida juft guruhlangan oltita torlari mavjud boʻlgan, Puerto-Riko turida esa toʻqqizta uchlik boʻyicha guruhlangan. Tres oʻziga xos xususiyatga, biroz metall tovushga ega. Ular uni plektra yordamida oʻynashadi, tresda ijro etuvchi kubaliklarni „tresero“ (tresero), Puerto-Rikaliklarni esa „tresista“ (tresista) deb atashgan.
Kelib chiqishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ispanlar Karib dengizini mustamlaka qilganligi sababli , ular bilan birga koʻplab ispan musiqa asboblari ham Karib dengiziga kirganligi ajablanarli emas. Ulardan biri orollarda juda mashhur boʻlgan va koʻplab navlarning paydo boʻlishiga olib kelgan gitara edi. Konservativ hisob-kitoblarga koʻra, toʻrtta Karib dengizi asboblari ispan olti torli gitarasidan kelib chiqqan: requinto, bordonua, kuatro va tres, ularning har biri oʻziga xos ovozga ega — Ispaniyada gitara ishlab chiqarishda ishlatiladigan materiallardan farqli boʻlgani uchun. shuningdek, Lotin Amerikasi gitaralarining klassik gitaralarga nisbatan boshqacha sozlashi bilan bogʻliq.
Kubalik tres
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kubaning milliy musiqiy asbobi hisoblangan tres shu kungacha oʻz mashhurligini saqlab kelmoqda. Uning biroz kichik oʻlcham va baland ovozga egaligi, shuningdek, biroz metall tovushiga egaligi tufayli klassik gitaradan osongina ajralib turadi. Dastlabki turlarda tresda re minorda sozlangan uchta bittalik tor mavjud boʻlgan: „D“ („re“), „F“ („fa“) va „A“ („lya“). Zamonaviy tresda do majorda juft sozlangan olti torlari mavjud: „G“ („sol“) oktavaga, „C“ („do“), „E“ („mi“) oktavada uygʻunlashgan.[1] Tres kubalik sonning asosiy asboblaridan biri hisoblanadi.
Lotin Amerikasi gitaralarining boshqa turlaridan farqli oʻlaroq, bizning davrimizga kelib, anaxronist boʻlib qolgan va faqatgina folklor ansambllari tomonidan qoʻllanila boshlangan, tres hozirgi kungacha Lotin Amerikasi zamonaviy musiqasida oʻz oʻrniga ega. Bunda asosiy xizmat afsonaviy kubalik musiqachi — Arsenio Rodrigesga tegishli boʻlib, u boshqa narsalar qatori tresning zamonaviy musiqiy tuzilmasini yaratganligi bilan ham tanilgan. Aynan u tufayli tres bugungi kunda Lotin Amerikasi zamonaviy musiqasini, xususan, salsani ijro etuvchi koʻplab ansambllarning bir qismi hisoblanadi.[2]
Puerto-Riko
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kubadan tashqari, tres Puerto-Rikoda ham keng tarqalgan, ammo u biroz boshqacha tana shakli va torlarga ega. Biroq, ushbu mamlakatdagi treslar Kubadagi kabi mashhur emas — Puerto-Rikoda kuatro deb ataluvchi oʻziga xos gitara turi mavjud.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Gonzalez N., Casanella L. „Tres“, . Encyclopedia of Latin American Popular Music. ABC-CLIO, 2013 — 410—412-bet.
- Coopat C.M. „Tres“, . Instrumentos de la música folclórico-popular de Cuba. Vol. 2. Habana: Editorial de Ciencias Sociales, 1997 — 467—477-bet.
- Sublette N. „Tres and Bongo“, . Cuba and its Music. From the First Drums to the Mambo. Chicago Review Press, 2004 — 333—338-bet.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- * Трес Кубы и Пуэрто-Рико: сайт «Проект „Куатро“»(Inglizcha) )