Turgutlu
Turgutlu (eski adı: Kasaba ve Yengi[2]) Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir. Turgutlu; doğusunda Ahmetli, batısında Manisa, Kemalpaşa, kuzeyinde Saruhanlı, güneyinde Ödemiş ve Bayındır ilçeleri ile çevrilidir. Ege Denizi'nin 55 km doğusunda olup denizden yüksekliği 78 metredir. Yüzölçümü 530 km2'dir. 2022 yılı verilerine göre nüfusu 175.401 kişidir.
| Turgutlu | |
|---|---|
 | |
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Manisa |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Ali Yılmaz[1] |
| • Belediye başkanı | Çetin Akın (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 530 km² |
| Rakım | 78 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 163.223 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 45400 |
| İl alan kodu | 0236 |
| İl plaka kodu | 45 |
Tarihi
değiştirTurgutlu, Sultan II. Murat Dönemi'nde Dalbahçe Köyü çevresine yerleşen Turgud Aşireti tarafından kurulmuş[kaynak belirtilmeli] ve zamanla ovaya inerek bugünkü yerini almıştır. Yunanların İzmir'i işgalinden 10 gün sonra da Turgutlu işgal edilmiştir. Bu tarihten, 7 Eylül 1922 yılına kadar ilçe işgal altında kalmıştır. Kurtuluş Savaşı sonrası Yunan askeri ilçeden çekilirken Bozkurt ve Küllük Mahalleleri hariç tüm mahallelerini yakmıştır.
Nüfus
değiştir| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[3] | 32.290 | 16.897 | 15.393 |
| 1935[4] | 40.735 | 21.676 | 19.059 |
| 1940[5] | 41.853 | 22.932 | 18.921 |
| 1945[6] | 42.923 | 22.713 | 20.210 |
| 1950[7] | 48.444 | 24.916 | 23.528 |
| 1955[8] | 54.469 | 27.300 | 27.169 |
| 1960[9] | 63.461 | 31.459 | 32.002 |
| 1965[10] | 71.970 | 35.674 | 36.296 |
| 1970[11] | 80.050 | 40.986 | 39.064 |
| 1975[12] | 88.362 | 47.009 | 41.353 |
| 1980[13] | 96.798 | 55.396 | 41.402 |
| 1985[14] | 108.441 | 65.740 | 42.701 |
| 1990[15][a] | 100.697 | 73.634 | 27.063 |
| 2000[16] | 121.020 | 93.727 | 27.293 |
| 2007[17] | 135.830 | 111.166 | 24.664 |
| 2008[18] | 139.897 | 114.483 | 25.414 |
| 2009[19] | 140.753 | 115.930 | 24.823 |
| 2010[20] | 141.962 | 117.632 | 24.330 |
| 2011[21] | 143.990 | 119.985 | 24.005 |
| 2012[22] | 146.087 | 122.383 | 23.704 |
| 2013[23] | 148.130 | 148.130 | veri yok |
| 2014[24] | 150.460 | 150.460 | veri yok |
| 2015[25] | 153.687 | 153.687 | veri yok |
| 2016[25] | 156.567 | 156.567 | veri yok |
| 2017[25] | 160.183 | 160.183 | veri yok |
| 2018[25] | 163.223 | 163.223 | veri yok |
| 2019[25] | 166.418 | 166.418 | veri yok |
| 2020[25] | 169.882 | 169.882 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
İklim
değiştirİlçe, Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Kar yağışı ve don olayları nadiren görülmektedir.
Turizm
değiştirİlçenin en önemli turistik tesisi Urganlı Kaplıcaları'dır. Urganlı Kaplıcaları, suları karbondioksitli ve bikarbonatlıdır. Sıcaklığı 50 ile 78 santigrat derece arasında değişmektedir.[26] Karaca Ali Kanyonu, Küp yar ve Ovacık Yaylası ilçenin diğer turistlik bölgeleridir. İlçe yakınındaki Bozdağlar da, doğa yürüyüşleri için tercih edilen yerlerdendir.
Eğitim
değiştirÜniversite Eğitimi:
- Celal Bayar Üniversitesi Hasan Ferdi Turgutlu Teknoloji Fakültesi
- Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksek Okulu
Ortaöğretim Eğitimi
- Halil Kale Fen Lisesi
- Hasan Ferdi Turgutlu Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi
- İnci Üzmez Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
- Niyazi Üzmez Anadolu Lisesi
- Selman Işılak Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
- Senem Aka Anadolu Lisesi
- Turgutlu Anadolu Lisesi
- Turgutlu Anadolu İmam-Hatip Lisesi
- Cahit Gönlübol Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
- Turgutlu Lisesi
- Şehit Anıl Barış Çetin Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
- Urganlı Çok Programlı Anadolu Lisesi
- Zübeyde Hanım Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
- Şehit Suat Akıncı Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi
Ulaşım
değiştirTurgutlu'nun Manisa'ya uzaklığı 30 km, İzmir'e uzaklığı ise 50 km'dir. İlçe merkezinin güneyinden E–23 (İzmir-Ankara) karayolu, kuzeyinden ise İzmir-Uşak-Afyon demiryolu geçmektedir. Demiryolunun İzmir'den Turgutlu'ya kadar olan 32 km'lik ilk kısmı 1863–1865 tarihleri arasında yapılmış, 1866’da işletmeye açılmıştır. 1873–1875 yılları arasında da 76 km daha yapılarak Alaşehir'e kadar uzatılmıştır. E–93 karayolu 2 geliş–2 gidiş olarak bölünmüş yoldur. Bütün köylerin yolu mevcut olup köy yollarının tamamı asfalt kaplamadır. Yollar her mevsim ulaşıma açıktır.
Ekonomi
değiştirİlçenin en önemli geçim kaynakları tarım ve sanayidir. Gediz Havzası'nda kurulu olan Turgutlu'da, çekirdeksiz üzüm, pamuk, tütün, domates, buğday, kiraz, şeftali, erik ve zeytin ziraatı yapılan başlıca ürünlerdir. Pamuk üretimi son dönemde yerini mısır üretimine bırakmıştır. Kapari, kekik gibi alternatif bitkilerin ekimi de son dönemde ziraati yapılan tarımsal faaliyet arasına girmiştir. Arpa üretimi, hayvanların yeşil ot ihtiyacını karşılamak için yapılmaktadır. İlçede konserve fabrikalarının etkisi ile domates, biber ve hıyar ekimi son dönemde artış göstermiştir. İlçedeki hayvancılık son zamanlarda gelişmeye başlamıştır. Hayvancılığın gelişmesine bağlı olarak silajlık mısır, fiğ, tritikale gibi bitkilerin ekimi de artmaktadır.
Spor
değiştirİlçenin profesyonel futbol takımı Turgutluspor 1984 yılında Toprakspor ve Tukaşspor'un birleşmesiyle kurulmuştur. Takım, 2022-2023 sezonu itibarı ile TFF 3.Lig'de mücadele etmektedir. Turgutlu'da çeşitli amatör küme takımlarının yanı sıra Turgutlu Belediyesi'nin bünyesinde kurulu Turgutlu Belediyespor bulunmaktadır. Çeşitli branşlarda spor faaliyetlerinin bulunduğu Turgutlu Belediyespor'da başta voleybol, basketbol ve hentbol takımları da bulunmaktadır. Ayrıca Seramiksan SK bayan voleybol takımı, Sultanlar Ligi'nde mücadele etmektedir.
Notlar
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2015.
- ^ "Kent Tarihi - Turgutlu Belediyesi". www.turgutlu.bel.tr. 8 Şubat 2023. 7 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Turgutlu Nüfusu - Manisa". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Manisa Turgutlu Nüfusu". nufusune.com.
- ^ Urganlı Kaplıcaları|http://yigm.kulturturizm.gov.tr/
Dış bağlantılar
değiştir- Turgutlu belediyesi15 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Turgutlu Kaymakamlığı4 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Turgutlu Ticaret ve Sanayi Odası20 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.