Instagram

Instagram, ilk kez Burbn olarak San Francisco'da geliştirilmeye başladı. Bu, Kevin Systrom ve Mike Krieger tarafından oluşturulan bir mobil check-in uygulaması idi. Burbn'nin Foursquare'e çok benzediğini fark eden Systrom ve Krieger, uygulamalarını fotoğraf paylaşımına odakladı. İsim olarak "instant camera" (polaroid fotoğraf makinası) ve "telegram" (telgraf) kavramlarının bir parçası olarak uygulamayı yeniden adlandırdılar.

İlk Instagram gönderisi, 16 Temmuz 2010 tarihinde Mike Krieger tarafından yayınlanan South Beach Limanı'nın bir fotoğrafıydı. 6 Ekim 2010 yılında, Instagram iOS uygulaması resmî olarak App Store üzerinden yayınlandı. Şubat 2011'de Instagram'ın Benchmark Capital, Jack Dorsey, Chris Sacca (Capital fonu aracılığıyla) ve Adam D'Angelo dâhil olmak üzere çeşitli yatırımcılardan Seri A fonunda 7 milyon dolar topladığı bildirildi.^[11] Nisan 2012'de Instagram, 500 milyon dolarlık değerleme ile risk sermayedarlarından 50 milyon dolar topladı.

3 Nisan 2012'de Instagram, Android telefonlara yönelik uygulamasının bir sürümünü yayınladı ve bir günden kısa bir süre içinde bir milyondan fazla indirildi. 2013 Mayıs ayında Instagram, bir kullanıcının profilinde etiketlendiği her resmi listeleyen yeni bir sekme olan fotoğraf etiketleme ve "Sizin Fotoğraflarınız" özelliğini, Haziran ayında 15 saniyelik video paylaşımını başlattı.^[12] Aralık 2013 yılında Instagram, kullanıcıların özel olarak belirli kişilere özel mesaj ve dosya göndermesine olanak tanıyan bir özellik olan Direct'i sundu. Mart 2014'te Instagram, Facebook Places'ı kullanmak için teknolojiyi test etmeye başladı. Ekim 2015 yılında Instagram, Boomerang'ı başlattı. Mayıs 2016 yılında Instagram, tam yeni güncellenmiş bir simge ve uygulama tasarımının yanı sıra yeni bir görünüm, ayrıca işletme, tanıtım ve pazarlama araçlarını tanıttı.^[13] 2016 yılın Ağustos ayında Instagram hikâyeler özelliğini, Kasım ayında canlı yayın, ayrıca Instagram Direct özelliği için kaybolan fotoğraf ve videoları da başlattı. 6 Aralık 2016'da yorum beğenisini ve yorumları kapatma özelliğini tanıttı. Haziran 2018 yılında Instagram, YouTube ile rekabet etmeyi amaçlayan bir video platformu olan IGTV'nin lansmanını,^[14] Temmuz 2020 yılında ise, TikTok ile rekabet etmek için tasarlanmış kısa biçimli bir video özelliği olan Reels'ı duyurdu.^[15] Son olarak 5 Temmuz 2023 yılında mikroblog hizmeti olan Threads özelliğini sundu.

Belirgin özellikleri; fotoğrafları bir kare şekline sınırlandırmak, Kodak Instamatic ve Polaroid resimler, cep telefonu kameralarında kullanılanın aksine 4:3'lük çerçeve oranı. Bu durum yeni bir güncelleme ile değişmiş, kullanıcılar özgün çerçeve oranı kullanabilir hale gelmiştir.

Instagram ilk başta sadece iPhone, iPad ve iPod Touch aletlerinde kullanılırken 2012 Nisan'da Android 2.2 (Froyo ve üstü) yüklü kameralı telefonları da destekledi. Uygulama iTunes App Store, Google Play online satış mağazalarında ve Microsoft Lumia Mağazalarında dağıtılıyor.^[16]

Düşük özellikteki telefonlarda daha az yer kaplaması için ve daha hızlı çalışması içinde Instagram Lite isimli bir uygulama yayınlanmıştır. Uygulama android işletim sistemi için çıkmış ve Google Play üzerinden indirilmektedir.^[17]

21 Nisan 2012 tarihinde Facebook (meta), instagramı (ve 13 çalışanını)^[18] yaklaşık 1 milyar dolar nakit karşılığında satın aldı.^[19] Şirketin kendisini bağımsız olarak yönetebilmesi hedefleniyor.^[20] 2016 Ekim ayında Canlı Yayın özelliği testleri başlamıştır.^[21] 26 Mayıs 2020 tarihinde açılan bir canlı yayın bu tarihe kadarki en yüksek sayı olan 3 milyon anlık izleyici sayısına ulaşmıştır.^[22]

TBT (Throwback Thursday), geçmişten bir güne, eskilere dair fotoğraf yüklemek isteyenlerin kullandığı bir etikettir. TBT'nin, aslında bir deyim olduğu ve Türkçe karşılığı ise "Ne günlerdi", "hey gidi günler" tarzında bir ifade veya "bulunulan an veya gün dışında çekilmiş fotoğraf" anlamlarına gelir.^[23][24]

Instagram geliştiricileri genellikle perşembe günü yapılan TBT paylaşımlarını farklı bir özellik haline getirdi. Özelleştirilen bu özellik sayesinde geçmişte paylaşılan fotoğraflar, yeni bir gönderi olarak paylaşılabilecek.

TBT özelliği kısa bir süreliğine geçmiş günlerde aynı günde paylaşılan bir fotoğrafı "Bu Günde" seçeneği ile gönderiye gömülü bir şekilde yeniden paylaşılabilme olanağı sağlayacak.^[25]

Instagram, kullanıcıların resimlerine uygulayabilecekleri bir dizi fotoğraf filtresi sunar. Şubat 2012'de Instagram, "gölgeleri aydınlatan, vurguları koyulaştıran ve kontrastı artıran" bir efekt olan "Lux" filtresini ekledi. Aralık 2014'te Slumber, Crema, Ludwig, Aden ve Perpetua, Instagram filtre ailesine eklendi.

Aktif filtreler

• Amaro
• Mayfair
• Rise
• Valencia
• Hudson
• X-Pro II
• Sierra
• Willow
• Lo-fi
• Earlybird
• Sutro
• Toaster
• Brannan
• Inkwell
• Walden
• Hefe
• Nashville
• 1977
• Kelvin
• Slumber
• Crema
• Ludwig
• Aden
• Perpetua^[26]

Kaldırılan filtreler

• Apollo (Versiyon 2.0'da kaldırıldı)
• Gotham (Versiyon 2.0'da kaldırıldı)
• Lily (Versiyon 1.0.6'da kaldırıldı)
• Poprocket (Versiyon 1.0.6'da kaldırıldı, 1.0.7'de tekrar eklenmesine rağmen versiyon 2.0'da kaldırıldı)

 

Kullanıcılar, fotoğraf ve kısa videolar yükleyebilir, diğer kullanıcıların yayınlarını takip edebilir ve bir konum adıyla coğrafi etiket görüntülerine sahip olabilir. Kullanıcılar, hesaplarını "gizli" olarak ayarlayabilir ve böylece yeni takipçi isteklerini onaylamalarını isteyebilir.^[27] Kullanıcılar, Instagram hesaplarını diğer sosyal ağ sitelerine bağlayarak, yüklenen fotoğrafları bu sitelerde paylaşmalarını sağlayabilir. Eylül 2011'de, uygulamanın yeni bir sürümü, yeni ve canlı filtreler, anında tilt-shift, yüksek çözünürlüklü fotoğraflar, isteğe bağlı kenarlıklar, tek tıklamayla döndürme ve güncellenmiş bir simge içeriyordu. Fotoğraflar başlangıçta bir kare, 1:1 en boy oranıyla sınırlıydı. Ağustos 2015'ten bu yana uygulama, portre ve geniş ekran en boy oranlarını da desteklemektedir. Kullanıcılar daha önce bir kullanıcının coğrafi etiketli fotoğraflarının haritasını görüntüleyebilirdi. Özellik, düşük kullanım nedeniyle Eylül 2016'da kaldırıldı.

Aralık 2016'dan beri gönderiler uygulamanın özel bir alanına "kaydedilebilir". Bu özellik, kullanıcıların kayıtlı gönderileri koleksiyonlar halinde düzenlemesine izin vermek için Nisan 2017'de güncellendi.^[28] Kullanıcılar ayrıca gönderilerini özel bir depolama alanında, herkesin ve diğer kullanıcıların göremeyeceği şekilde "arşivleyebilir". Hareket, kullanıcıların fotoğrafları silmesini önlemenin bir yolu olarak görülüyordu. Ağustos ayında Instagram, yorumları başlıklar halinde düzenlemeye başlayacağını ve kullanıcıların yanıtlarla daha kolay etkileşim kurmasını sağlayacağını duyurdu.^[29] Şubat 2017'den bu yana, tek bir gönderiye on adede kadar fotoğraf veya video eklenebilir. İçerik kaydırılabilir bir atlıkarınca olarak görünür. Bu özellik başlangıçta fotoğrafları kare formatla sınırlandırdı, ancak Ağustos ayında portre ve manzara fotoğraflarını etkinleştirmek için bir güncelleme aldı.^[30]

Nisan 2018'de Instagram, "odak modu" adlı bir portre modu sürümünü piyasaya sürdü. Bu, seçildiğinde nesneyi odakta tutarken bir fotoğrafın veya videonun arka planını hafifçe bulanıklaştırır. Kasım ayında Instagram, görme engelliler için fotoğrafların açıklamalarını eklemek için alt etiketi desteklemeye başladı. Nesne tanıma kullanılarak otomatik olarak oluşturulurlar.

1 Mart 2021'de Instagram, Instagram Live "4 Kişilik Odalar" adlı yeni bir özelliği kullanıma sundu.

Mayıs 2021'de Instagram, içerik oluşturucuların içeriklerine altyazı yerleştirmesine olanak tanımak için Instagram Reels ve Hikâyeleri'ndeki videolar için yeni bir erişilebilirlik özelliği duyurdu.^[31]

2016 yılı Ağustos ayında gelen Instagram Stories özelliği ile, ana sayfada sola doğru kaydırma yapıldığında, 24 saat içinde silinecek olan fotoğraf ve videolar eklenip paylaşılabilmektedir. Bireylerin farklı ülkelerden, farklı kalite ve tarzdaki ürünlere kolayca ulaşmalarının yanı sıra kurumlar içinde marka bilinirliliğini arttırmada etkin bir pazarlama aracı haline gelmiştir. Kasım 2017 yılında yapılan güncelleme ile Instagram kullanıcılara uzun süre görüntülene bilen Hikâyeler Arşivi oluşturmalarına izin verdi.

Kasım ayında Instagram, Instagram Stories'e canlı video işlevi ekledi. Özellik kullanıcıların kendilerini canlı olarak yayınlamalarına izin vererek, video sona erdikten hemen sonra kayboluyordu. Ocak 2017'de Instagram, atlanabilir reklamlar başlattı. Beş saniyelik fotoğraf ve 15 saniyelik video reklamlar, farklı hikâyeler arasında görünür.^[32] Nisan 2017'de Instagram Stories, artırılmış gerçeklik çıkartmalarını içerdi. Daha sonra Instagram, "Hikaye Arama" özelliğini duyurdu. Kullanıcılar coğrafi konumları veya hashtag'leri arayabilir ve uygulama, arama terimini içeren ilgili genel Hikâyeler içeriğini görüntüler.

Haziran 2017'de Instagram, canlı video işlevini revize etti. Bu, kullanıcıların önümüzdeki 24 saat içinde kullanılabilirlik için canlı yayınlarını hikâyelerine eklemelerine veya yayını hemen iptal etmelerine izin verir.^[33] Temmuz ayında Instagram, kullanıcıların Hikâyeler içeriğine filtreler, çıkartmalar ve hashtag'ler, fotoğraf ve video göndererek yanıt vermesine izin vermeye başladı.^[34] 5 Aralık 2017'de Instagram, "Kalıcı Hikayeler"'i tanıttı. Profil resminin ve biyografinin altında daireler olarak görünürler ve masaüstü web sitesinden de erişilebilirler. 11 Temmuz 2018 yılında Instagram kullanıcıların takipçilerden soru almasını sağlayan "Bana soru sorun" özelliğini hayata geçirdi. Bu özellik sayesinde takipçiler kullanıcıya sorular sorabiliyorlar, kullanıcı ise soruyu ve o soruya verdiği cevapları Hikâyelerde paylaşabilirler.

Haziran 2018'de Instagram'ın günlük aktif hikâye kullanıcıları 400 milyon kullanıcıya, aylık aktif kullanıcı sayısı ise 1 milyar aktif kullanıcıya ulaştı.^[35]

Ocak 2011'de Instagram, kullanıcıların hem fotoğrafları hem de birbirlerini keşfetmelerine yardımcı olmak için hashtag'leri kullanıma sundu. Instagram, kullanıcıları hem spesifik hem de alakalı etiketler yapmaya teşvik ediyor. "Fotoğraf" gibi genel kelimeleri etiketlemek yerine, fotoğrafları öne çıkarmak ve benzer düşünen Instagram kullanıcılarını çeker. Instagram'daki kullanıcılar, hashtag'ler aracılığıyla "trendler" yarattı. Platformda en popüler olarak kabul edilen trendler, genellikle materyalin yayınlanması için haftanın belirli bir gününü vurgular. En popüler hashtag'lar #love #TFLers #tweegram #photooftheday #mood, #tbt, #night, #beach, #summer, #vacation, #sun, #goodmorning, #20likes, #amazing, #smile, #follow4follow, #like4like, #look, #instalike, #igers, #picoftheday, #food, #instadaily, #instafollow, #followme, #girl, #iphoneonly, #instagood, #bestoftheday, #instacool, #instago, #all_shots, #follow, #webstagram, #colorful, #style, #swag, #SelfieSunday, #TransformationTuesday gibi hashtag'lardır.^[36] Aralık 2017'de Instagram, kullanıcıların hashtag'leri takip etmesine izin vermeye başladı.^[37]

Haziran 2012'de Instagram, uygulamanın içinde bir sekme olan "Keşfet"i tanıttı. Popüler fotoğrafları, yakınlarda çekilen fotoğrafları görüntüler ve arama yapar.^[38] Sekme, Haziran 2015'te trend olan etiketler ve yerler, küratörlü içerik ve konum arama özelliği sunacak şekilde güncellendi. Nisan 2016'da Instagram, sekmeye "Beğenebileceğiniz Videolar" kanalını, ardından Ağustos'ta konserlerden, spor oyunlarından ve diğer canlı etkinliklerden videolar içeren "Etkinlikler" kanalı ekledi. Daha sonra Ekim ayında Instagram Hikâyeleri eklendi. Kasım 2016 yılında Instagram Live, şu anda yayınlanan "en iyi" Instagram Live videolarının algoritmik olarak seçilmiş bir sayfasını görüntülemek için başlatıldı. Mayıs 2017'de Instagram, yakınlardaki yerlerden herkese açık Hikâyeler içeriğini tanıtmak için Keşfet sekmesini bir kez daha güncelledi.

Başlangıçta tamamen fotoğraf paylaşım hizmeti olan Instagram, Haziran 2013'te 15 saniyelik video paylaşımını dahil etti.^[12] Bu ekleme, teknoloji medyasında bazıları tarafından Facebook'un o zamanlar popüler olan video paylaşım uygulaması Vine ile rekabet etme girişimi olarak görüldü.^[39] Ağustos 2015'te Instagram, geniş ekran videolar için destek ekledi. Mart 2016'da Instagram, 15 saniyelik video sınırını 60 saniyeye çıkardı. Bir gönderide 10 dakikaya kadar videonun paylaşılmasına izin veren albümler, Şubat 2017'de tanıtıldı.^[40]

Kasım 2016 yılında Instagram canlı yayın özelliklerini sundu. Bu özellik kullanıcılara canlı yayın yapmasını, takipçilere ise yorumlar yazmasına izin verir. Canlı Yayının süresi 1 saat olarak belirlenmiştir. Kullanıcı canlı yayını bitirdikten sonra hikâyeler kısmında paylaşabilir.^[41] Ağustos 2017 yılında Instagram ikili canlı yayın özelliğini tanıttı. Bununla kullanıcı dostuna davet göndererek onunla canlı yayın yapabilir. Kasım 2017 yılında ise kullanıcıya yayıncıya kolayca canlı yayına almasına istek göndermesine izin veren buton tanıtıldı. Aralık 2018 yılında, kullanıcılara takip ettiği kişiler canlı yayındayken onlara sorular vermesine izin veren soru etiketi özelliği sunuldu.^[42]

Nisan 2020 yılında Instagram, canlı yayın gerçekleştiren kullanıcılara videonu akışlarında ve profillerinde paylaşabilmelerine izin veren buton tanıttı. Yorumlar ve soru işareti çıkartmaları ise IGTV üzerinde gösterilmeyecektir.^[43] Temmuz 2020 yılında Instagram canlı yayın açan kullanıcılara, yayına katılan takipçilerinin yorumlarını başa tutturabilme, silebilme ve takipçiyi yayından atabilme görevini verdi.^[44] 20 Ekim 2020 yılında Instagram içerik üreticilerinin canlı yayında para kazanmasına izin veren rozet özelliğini tanıttı.^[45] Ayrıca 1 saat olan Canlı yayın süresi 4 saate uzatıldı, canlı videolar "Keşfet"e eklenildi ve canlı yayınların 30 gün boyunca arşivlerinde saklanabilmesi eklendi.^[46] Aralık 2020 yılında 4 kişinin aynı anda canlı yayın yapmasına izin veren "Live Rooms" tanıtıldı. 20 Nisan 2021 yılında Instagram canlı yayınlarına, Clubhouse'daki gibi kullanıcıların mikrofonlarını sessize almalarına ve videolarını kapatmalarına olanak tanıyan yeni özellikler ekledi.^[47]

IGTV, Instagram tarafından Haziran 2018'de başlatılan dikey video uygulamasıdır. Temel işlevsellik, Instagram uygulaması ve web sitesinde de mevcuttur. IGTV, 650 MB'a kadar dosya boyutuyla 10 dakikaya kadar yüklemelere izin verir. Doğrulanmış ve popüler kullanıcıların 5,4 GB'a kadar dosya boyutuyla 60 dakikaya kadar video yüklemesine izin verildi.^[48]

Kasım 2019'da Instagram'ın Brezilya'da "Reels" olarak bilinen yeni bir video özelliğini denemeye başladığı bildirildi. İşlevsellik açısından Çin video paylaşım hizmeti TikTok'a benzer ve kullanıcıların diğer yayınlardan önceden var olan ses kliplerine ayarlanmış kısa videolar kaydetmesine odaklanıyor.^[49] Kullanıcılar bu özelliği kullanarak 15 (daha sonra 30) saniyeye kadar video çekebilir. Reels ayrıca mevcut Instagram filtreleri ve düzenleme araçlarıyla da bütünleşir.

Temmuz 2020'de Instagram, ülkede TikTok'un yasaklanmasının ardından Reels'i Hindistan'a sundu.^[50] Ertesi ay, Reels resmi olarak Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Birleşik Krallık dahil 50 ülkede piyasaya sürüldü. Instagram kısa süre önce ana sayfada bir Reels düğmesi tanıttı.

17 Haziran 2021'de Instagram, Reels'te tam ekran reklamlar başlattı. Reklamlar normal Reels'lere benzer ve 30 saniyeye kadar yayınlanabilir. Hesap adının altındaki "sponsorlu" etiketi ile normal içerikten ayırt edilirler.^[51]

Instagram tarafından doğrulanmış rozeti veya bilinen adıyla "mavi tik", eskiden "kopyalama" tehlikesi altındaki hesaplara verilse de; Twitter'ın (yeni adıyla X) aylık doğrulanmış rozet abonelik planından sonra, Instagram'da hem ücretli hem de ücretsiz bir şekilde doğrulanmış rozet alınabiliyor.^[52]

Başkaları tarafından kopyalanma riski atlındaki içerik üreticilerine hala ücretsiz bir şekilde doğrulanmış rozeti verilirken; takipçi sayısı düşük hesaplar doğrulanmış rozet aboneliği alabilmekte.

İki doğrulanmış rozet alma yönteminde, içerik üreticileri bir onay sürecinden geçerken mavi tik aboneliğine sahip olanlar görece daha kısa sürede profillerini onaylayabiliyorlar.

Şubat 2023 tarihinde platforma eklenen özellik, öncelikle Avustralya ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde kullanıma açıldı, hemen ardından tüm dünya ülkelerinde kullanılabilir hale geldi.^[53]

• En çok takipçisi olan Instagram hesapları listesi
• Instagram'a Türkiye'den erişimin engellenmesi
• Instagram yumurtası

• i̇nstagram.com
• Facebook'ta Instagram
• Twitter'da Instagram
• Instagram'da Instagram