İstanbul'un yedi tepesi
İstanbul, tarihî yarımada'da kalan eski İstanbul yedi tepe üzerine kurulmuştur ve "yedi tepeli şehir" olarak bilinmektedir. Şehir bu ünvanı, bilinçli bir şekilde Roma'nın yedi tepesini takip ederek yedi tepe üzerine inşa edilmiş olan Bizans Konstantinopolis'inden miras almıştır.
İstanbul'un yedi tepesi
değiştirYedi tepe İstanbul Surları içinde tarihî yarımadada yer alır. İlk tepe, ikincil ve tersiyer jeolojik devirlerinde Haliç vadisi ve Boğaziçi açılırken ortaya çıkmıştır. Osmanlı İmparatorluğu ve erken Bizans İmparatorluğu dönemlerinde her tepenin üstünde abidesel dini binalar yükselmiştir (Bizans'da kiliseler, Osmanlı'da Selatin camileri).
Birinci tepe
değiştirBizantion antik şehri kurulmuştur, Sarayburnu ile başlar ve Ayasofya, Sultanahmet Camii ve Topkapı Sarayının bulunduğu alanları kapsar.
İkinci tepe
değiştirNuruosmaniye Camii, Kapalıçarşı ve Çemberlitaş Sütunu bulunur. Bu tepe, doğu Eminönü'nde Bâb-ı Âli'den itibaren uzanan oldukça derin bir vadi ile ikiye ayrılmıştır.
Üçüncü tepe
değiştirGünümüzde İstanbul Üniversitesi ana binaları bulunur. Güneyde Bayezid Camii, kuzeyde Süleymaniye Camii bulunur. Tepenin güney yamaçlarında Kumkapı ve Langa bulunur.
Dördüncü tepe
değiştirÖnce Havariyyun Kilisesi sonra Fatih Camii inşa edilmiştir, etekleri kuzeyde Haliç'e keskin, güneyde ise Aksaray'a daha yumuşak eğimle iner.
Beşinci tepe
değiştirYavuz Selim Camii bulunur. Beşinci ve altıncı tepeler, batıda Haliç kıyısındaki Balat'a uzanan bir vadi ile ayrılır.
Altıncı tepe
değiştirMihrimah Sultan Camii bulunur. Edirnekapı ve Ayvansaray bulunur. Yumuşak eğimli etekleri, savunma surlarının dışına taşar.
Yedinci tepe
değiştirBizans zamanında Xērolophos (Yunanca: ξηρόλοφος) ya da "Kurutepe" olarak bilinir. Aksaray'dan Theodosius Surları ve Marmara Denizi'ne uzanır. Bu geniş tepenin zirveleri Topkapı, Aksaray ve Yedikule'de üçgen yapar.
Kaynakça
değiştir- Janin, Raymond (1964). Constantinople Byzantine (Fransızca) (2 bas.). Paris: Institut Français d'Etudes Byzantines.