Şar

Şar ya da Komana (eski adıyla Comana), Adana'nın en kuzeyinde Tufanbeyli ilçesine bağlı Şarköy'de bulunan bir örenyeridir.^[1] Eski dönemde Hitit'ler tarafından kullanılan dini bir merkez olarak bilinir.

Kizzuvatna Krallığının Başkenti olarak da adı geçen Comona, Şarköy'ün eski yerleşim adıdır. Commona olarak da anılmaktadır. Comona Çukurova Bölgesinde Hititler döneminde dini bir krallık olan Kizzuwatna'nın en önemli şehirlerindendir.

Resimde görünen Kırık Kilise 1968'de kentte yapılan kazıda kilisenin planı ve çevre yapıları ortaya çıkarılmıştır. Kilisenin iç kısmında, MS 311 tarihlenen Senatör Aurelius Cladius Hermodorus'a ait mezar bulunmuştur. Mezar dikdörtgen planlıdır. Mezarın batı bölümünde Hermodorus'a ait kitabe bulunmaktadır. Mezarın doğu duvarı kayalık zemin üzerindedir. Söz konusu mezar kilisenin alt katında yer almaktadır. Kilise mezarın üzerine yapılmıştır. Kilise dökdörtgen planlı olup, arkada apsis ve apsis yanlarında dikdörtgen mekanlar ve odalar mevcuttur. Kilisenin ön cephesi altında giriş kapısı bulunmakta ve üstte ise ortada büyük yanlarda küçük olmak üzere tonozlu üç pencere dışarı açılmaktadır. Kilise cephesi üçgen alınlıklı olup semerdam çatıya sahiptir. Kiliseye ait mimari parçalar çevreye dağılmış vaziyette bulunmaktadır. Yapı malzemesi olarak kesme taş kullanılmıştır.

•  Bu madde artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Comana (Cappadocia)". Encyclopædia Britannica. 6 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 749. 
•  Bu madde şu anda kamu malı olan yayından metin içerir:  Herbermann, Charles, (Ed.) (1908). "Comana". Katolik Ansiklopedi (İngilizce). 4. New York: Robert Appleton Company. 
•  Bu madde şu anda kamu malı olan Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü'nden metin içermektedir‎. Smith, William, (Ed.) (1854–1857). "Comana". Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü (İngilizce). Londra: John Murray.