Dagat Kaspiyo
Ang Dagat Kaspiyo ay ang pinakamalaking anyong tubig na nakapaloob sa Lupa ayon sa sukat, minsan inuuri na pinakamalaking lawa sa mundo o isang dagat.[2][3] Mayroon itong endorheic basin (isang basin na walang outflow) na matatagpuan sa pagitan ng Europa at Asya.[4] Ito ay hinahangganan ng Kazakhstan sa hilagang-silangan, Russia sa hilagang-kanluran, Azerbaijan sa kanluran, Iran sa timog, at Turkmenistan sa timog-silangan.
| Dagat Kaspiyo | |
|---|---|
| Koordinado | 41°40′N 50°40′E / 41.667°N 50.667°E |
| Uri ng Lawa | Endorheic, Saline, Permanent, Natural |
| Pangunahing Pinanggagalingan | Volga River, Ilog Ural, Kura River, Terek River |
| Pangunahing nilalabasan | Pagsingaw, Garabogazköl |
| Pook na saluhan | 3,626,000 km2 (1,400,000 mi kuw)[1] |
| Mga bansang lunas | Azerbaijan, Iran, Kazakhstan, Russia, Turkmenistan |
| Painakamahaba | 1,030 km (640 mi) |
| Pinakamaluwag | 435 km (270 mi) |
| Lawak | 371,000 km2 (143,200 mi kuw) |
| Karaniwang lalim | 211 m (690 tal) |
| Pinakamalalim | 1,025 m (3,360 tal) |
| Bolyum ng tubig | 78,200 km3 (18,800 cu mi) |
| Panahon ng pamamalagi | 250 years |
| Haba ng dalampasigan1 | 7,000 km (4,300 mi) |
| Pagkakaangat ng ibabaw | −28 m (−92 tal) |
| Mga pulo | 26+ |
| Mga pamayanan | Baku (Azerbaijan), Anzali (Iran), Aktau (Kazakhstan), Makhachkala (Russia), Türkmenbaşy (Turkmenistan) (see article) |
| Mga sanggunian | [1] |
| 1 Ang haba ng dalampasigan ay isang hindi tukoy na pagsukat. | |
Matatagpuan ang Dagat Kaspiyo humigit-kumulang 28 metro (92 tal) sa ibaba ng pantay-dagat sa Kaspiyo Depression, sa silangan ng Kabundukang Caucasus at sa kanluran ng malawak na kapatagan ng Gitnang Asya. Umaabot ang sea bed sa katimugang bahagi nang kasimbaba ng 1,023 metro (3,356 tal) sa ibaba ng pantay-dagat, kaya ito ang ikalawang pinakamababang likas na depression sa lupa kasunod ng Lawa ng Baikal (−1,180 metro (−3,871 tal)). Para sa mga sinaunang nanirahan sa ang baybayin nito ang Dagat Kaspiyo bilang isang karagatan, marahil dahil sa alat at laki nito.
May sukat ang ibabaw ng dagat na 371,000 square kilometre (143,200 mi kuw) (hindi kabilang ang hiwalay na lagoon ng Garabogazköl) at 78,200 cubic kilometre (18,800 cu mi) naman ang volume.[5] May salinity na humigit-kumulang sa 1.2% (12 g/l),[6] mga isang katatlo ng salinity ng karamihang tubig-dagat.
Mga sanggunian
baguhin- ↑ 1.0 1.1 van der Leeden, Troise, and Todd, eds., The Water Encyclopedia. Second Edition. Chelsea F.C., MI: Lewis Publishers, 1990, p. 196.
- ↑ "Caspian Sea – Background". Caspian Environment Programme. 2009. Inarkibo mula sa orihinal noong 3 Hulyo 2013. Nakuha noong 11 Setyembre 2012.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "ESA: Observing the Earth – Earth from Space: The southern Caspian Sea". ESA.int. Nakuha noong 2007-05-25.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Unique Facts about Asia: Caspian Sea". Nakuha noong Disyembre 19, 2017.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Lake Profile: Caspian Sea. LakeNet.
- ↑ Lake Basin Management Initiative – The Caspian Sea (2004)