Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ยูแคริโอต"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
WikitanvirBot (คุย | ส่วนร่วม)
r2.7.1) (โรบอต แก้ไข: hy:Կորիզավոր
The Witch is back (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
 
(ไม่แสดง 41 รุ่นระหว่างกลางโดยผู้ใช้ 25 คน)
บรรทัด 1:
{{Taxobox
| color = rgb(245,215,255)
| name = ยูแคริโอต
| fossil_range=[[ยุคออโรซีเรียน]] – [[สมัยโฮโลซีน|ปัจจุบัน ]] {{long fossil range|1850|0 |earliest=2700}}
| xpn = 1
| image = Eukaryota diversity 2.jpg
| 60 = 60
| image_caption = ตัวอย่างความหลากหลายของยูแคริโอต
| nogenda = nogenda
| domain='''ยูแคริโอตา'''
| fossil_range =
| domain_authority= [[Robert Whittaker|Whittaker]] & [[Lynn Margulis|Margulis]],1978
| image = Ostreococcus RCC143.jpg
| image_caption = ''[[Ostreococcus]]'' เป็นสิ่งมีชีวิตในโดเมนยูแคริโอตที่เล็กที่สุดเท่าที่เคยค้นพบ มีขนาดเฉลี่ย 0.8 [[ไมโครเมตร|ไมครอน]]
| domain = '''ยูแคริโอต''' ([[Eukaryota]])
| domain_authority = Whittaker & Margulis ค.ศ. 1978
| regnum =
| phylum =
| classis =
| ordo =
| familia =
| genus =
| species =
| binomial =
| binomial_authority =
| subdivision_ranks = [[อาณาจักร (ชีววิทยา)|อาณาจักร]]
| subdivision =
* <div style = "background: {{Taxobox colour|Archaeplastida}}; padding: 4px;"> [[Archaeplastida]]</div>
<div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#F86049; color:white;">
::<div style = "background: {{Taxobox colour|Plantae}}; padding: 4px;"> อาณาจักร '''[[พืช|Plantae]]''' – พืช</div>
:'''{{WL|สัตว์}} ({{WL|Animalia}}) '''</div>
* <div style = "background: {{Taxobox colour|Chromalveolata}}; padding: 4px;"> [[กลุ่มใหญ่ SAR|SAR]] ([[Heterokont|Stramenopiles]] + [[Alveolata]] + [[Rhizaria]])</div>
<div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#49D830; color:white;">
* <div style = "background: {{Taxobox colour|Excavata}}; padding: 4px;"> [[Excavata]]</div>
:'''{{WL|พืช}} ({{WL|Plantae}}) '''</div>
* <div style = "background: {{Taxobox colour|Amoebozoa}}; padding: 4px;"> [[Amoebozoa]]</div>
<div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#1D69B6; color:white;">
* [[Opisthokonta]]
:'''{{WL|เห็ดรา}} ({{WL|Fungi}}) '''</div>
::<div style = "background: {{Taxobox colour|Animalia}}; padding: 4px;"> อาณาจักร '''[[สัตว์|Animalia]]''' – สัตว์</div>
<div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#E8B311; color:white;">
::<div style = "background: {{Taxobox colour|Fungi}}; padding: 4px;"> อาณาจักร '''[[เห็ดรา|Fungi]]'''</div>
:'''{{WL|โพรทิสต์}} ({{WL|Protista}}) '''</div>
<div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#009999; color:white;">
:'''{{WL|โครมาลวีโอลาตา}} ({{WL|Chromalveolata}}) '''</div>
<div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4">
:'''[[ไรซาเรีย]] ([[Rhizaria]]) '''</div>
<div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4">
:'''[[เอกซ์คาวาตา]] ([[Excavata]]) '''</div>
<!--
-->{{taxobox/p|วงศ์วาน}}<div class="NavContent" style="text-align:left;">
* <div width="50%" style="background:#9A7B3D; padding:2; border:2px solid #9A7B3D; color:white;">'''{{WL|ยูนิคอนตา}}''' (Unikonta) </div>
** '''[[Opisthokonta]]'''
*** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#F86049; color:white;">'''{{WL|สัตว์}} ({{WL|Metazoa}}) '''</div>
**** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#F86049; color:white;">{{WL|พาราซัว}} (Parazoa) </div>
**** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#F86049; color:white;">{{WL|ยูเมตาซัว}} (Eumetazoa) </div>
*** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#1D69B6; color:white;">'''{{WL|ฟังไจ}} ({{WL|Eumycota}}) '''</div>
**** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#1D69B6; color:white;">Dikarya </div>
*** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#E8B311; color:white;">{{WL|Choanozoa}} ({{WL|โพรทิสตา}}สายหนึ่ง) </div>
** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#E8B311; color:white;">{{WL|Amoebozoa}} ({{WL|โพรทิสตา}}สายหนึ่ง) </div>
* <div width="50%" style="background:#9A7B3D; padding:2; border:2px solid #9A7B3D; color:white;">'''{{WL|ไบคอนตา}}''' (Bikonta) </div>
** [[Apusozoa]]
** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#E8B311; color:white;">'''{{WL|Cabozoa}}''' ({{WL|โพรทิสตา}}สายหนึ่ง) </div>
*** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#E8B311; color:white;">{{WL|Rhizaria}}</div>
*** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#E8B311; color:white;">{{WL|Excavata}}</div>
** [[คอร์ติคาตา]] ([[Corticata]])
*** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#49D830; color:white;">{{WL|อาร์แคพลาสติดา}} (Archaeplastida) </div>
**** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#49D830; color:white;">'''{{WL|พืชสีเขียว}} ({{WL|Plantae}}) '''</div>
***** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#49D830; color:white;">{{WL|สาหร่ายสีเขียว}}</div>
***** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#49D830; color:white;">{{WL|พืชบก}}</div>
**** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#009999; color:white;">{{WL|สาหร่ายสีแดง}} ({{WL|Rhodophyta}}) </div>
**** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#009999; color:white;">{{WL|Basal Archaeplastids}} ({{WL|Glaucophyta}}) </div>
*** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#009999; color:white;">'''{{WL|โครมาลวีโอลาตา}} ({{WL|Chromalveolata}}) ''' (เดิมเป็นอีกสายหนึ่งของ{{WL|โพรทิสตา}}) </div>
**** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#009999; color:white;">{{WL|โครมิสตา}} ({{WL|Chromista}}) </div>
**** <div width="100%" cellspacing=0 border=0 cellpadding=4 style="background:#009999; color:white;">{{WL|อัลวีโอลาตา}} ({{WL|Alveolata}}) </div><!--
--></div></div>
}}
'''ยูแคริโอต''' '' (Eukaryote) '' คือ[[สิ่งมีชีวิต]]ที่มี[[เซลล์]]สลับซับซ้อน เป็นเซลล์ขนาดใหญ่มี[[โครโมโซม]]จำนวนหลายชุด บรรจุอยู่ในนิวเคลียสอีกทีหนึ่ง อุบัติขึ้นเมื่อ 2.5 ล้านปีก่อน หลักการของยูแคริโอตคือ การบรรจุ[[ดีเอ็นเอ]]ไว้ในโครโมโซมหลายตัวซึ่งแวดล้อมด้วยโปรตีนภายในเนื้อเยื่อของนิวเคลียส ไมโทคอนเดรียน (Mitochondrion) ทำหน้าที่หายใจ [[คลอโรพลาสต์]] (Chloroplast) สังเคราะห์แสงในการผลิตอาหาร [[โกลจิ]] (Golgi) ทำหน้าที่สะสมผลผลิตไว้เป็นพลังงาน เมื่อเซลล์แบ่งตัวขยายพันธุ์ [[ไรโบโซม]] (Rybosome) จะคัดลอกรหัสพันธุกรรมจาก DNA ไปสู่เซลล์ตัวใหม่โดยใช้กระบวนการทางโปรตีน สิ่งมีชีวิตที่เป็นยูแคริโอต คือ [[สัตว์]], [[พืช]] และ [[เห็ดรา]] ซึ่งประกอบด้วยเซลล์หลายเซลล์ รวมทั้ง [[โพรทิสตา]] จำนวนมากที่มีเซลล์เดียว และ[[โครมิสตา]] หรือสาหร่าย ในทางกลับกันสิ่งมีชีวิตอื่นอย่างเช่น [[อาร์เคีย]]และ [[แบคทีเรีย]]ที่ขาดนิวเคลียสและเซลล์ที่สลับซับซ้อน เดิมจะถูกเรียกว่า [[โพรแคริโอต]] (Prokaryotes) ต่อมาเรียกว่า [[มอเนอรา]] และปัจจุบันแยกเป็น [[อาร์เคีย]] และ [[แบคทีเรีย]]
 
'''ยูแคริโอต''' ({{lang-en|eukaryote}}) คือ [[สิ่งมีชีวิต]]ที่[[เซลล์ (ชีววิทยา)|เซลล์]]มี[[นิวเคลียส]]และโครงสร้างอื่น ([[ออร์แกเนลล์]]) อยู่ภายใน[[เยื่อหุ้มเซลล์]] ยูแคริโอตเป็นหน่วยอนุกรมวิธาน '''ยูคาร์ยา'''หรือ'''ยูแคริโอตา''' อย่างเป็นทางการ [[เยื่อหุ้มนิวเคลียส]]เป็นโครงสร้างที่นิยามเซลล์ยูแคริโอตแยกจากเซลล์[[โปรแคริโอต]] โดยภายในเยื่อหุ้มนิวเคลียสมีสารพันธุกรรม การมีนิวเคลียสเป็นที่มาของชื่อยูแคริโอต ซึ่งมาจาก[[ภาษากรีก]] εὗ (eu, "ดี") และ κάρυον (karyon, "[[ผลเปลือกแข็งเมล็ดเดียว|ผลมีเมล็ดเดียว]]" หรือ "เมล็ด") เซลล์ยูแคริโอตส่วนใหญ่ยังมีออร์แกเนลล์ที่มีเยื่อหุ้มอื่นด้วย เช่น [[ไมโทคอนเดรีย]]หรือ[[กอลจิคอมเพล็กซ์|กอลจิแอพพาราตัส]] นอกเหนือจากนี้ [[พืช]]และ[[สาหร่าย]]ยังมี[[คลอโรพลาสต์]] สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวหลายชนิดเป็นยูแคริโอต เช่น [[โปรโตซัว]] แต่สิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ทุกชนิดเป็นยูแคริโอต ซึ่งได้แก่ สัตว์ พืชและ[[เห็ดรา]]
 
[[การแบ่งเซลล์]]ในยูแคริโอตแตกต่างจากสิ่งมีชีวิตที่ไม่มีนิวเคลียส ([[โพรแคริโอต]]) มีกระบวนการแบ่งตัวสองประเภท คือ [[ไมโทซิส]]และ[[ไมโอซิส]] ไมโทซิสเป็นการที่เซลล์หนึ่งแบ่งตัวได้เซลล์ที่มีพันธุกรรมเหมือนกันสองเซลล์ ในไมโอซิสซึ่งจำเป็นใน[[การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ]] เซลล์ดิพลอยด์หนึ่ง (ซึ่งมี[[โครโมโซม]]สองชุด ชุดหนึ่งมาจากพ่อ อีกชุดหนึ่งมาจากแม่) มีการจับคู่โครโมโซมจากพ่อแม่แต่ละคู่ใหม่ แล้วผ่านการแบ่งเซลล์อีกสองขั้นตอน จนได้เซลล์แฮพลอยด์สี่เซลล์ ([[gamete|เซลล์สืบพันธุ์]]) เซลล์สืบพันธุ์แต่ละเซลล์มีโครโมโซมชุดเดียว ซึ่งเป็นการผสมโครโมโซมจากพ่อแม่คู่เดียวกัน
 
โดเมนยูแคริโอตาดูเหมือนมาจากชาติพันธุ์เดียว (monophyletic) จึงเป็นหนึ่งในสามโดเมนของสิ่งมีชีวิต อีกสองโดเมน ได้แก่ [[แบคทีเรีย]]และ[[อาร์เคีย]] เป็นโปรแคริโอตและไม่มีคุณสมบัติที่กล่าวมาข้างต้น ยูแคริโอตเป็นสิ่งมีชีวิตส่วนน้อยมาก อย่างไรก็ดี เนื่องจากยูแคริโอตมีขนาดใหญ่กว่ามาก มวลชีวภาพรวมทั่วโลกจึงประมาณว่าเท่ากับมวลชีวภาพของโปรแคริโอต<ref name="Whitman etal">Whitman, Coleman, and Wiebe, [http://www.pnas.org/cgi/reprint/95/12/6578.pdf Prokaryotes: The unseen majority], Proc. Natl. Acad. Sci. USA, Vol. 95, pp. 6578–6583, June 1998</ref> ยูแคริโอตอุบัติขึ้นครั้งแรกเมื่อประมาณ 1.6–2.1 พันล้านปีก่อน
 
[[ไฟล์:Chart Tree of life colored.png|thumb|left|250px|[[แผนภูมิต้นไม้]]แบบวงกลม แสดง[[วงศ์วานวิวัฒนาการ]] ของ[[สิ่งมีชีวิตระบบเซลล์]] โดยแบ่งตาม[[อาณาจักร (ชีววิทยา)|อาณาจักร]]และโดเมน สีม่วงคือ[[แบคทีเรีย]] สีเทาเข้มคือ[[อาร์เคีย]] สีน้ำตาลคือ'''ยูแคริโอต''' โดยยูแคริโอตยังแบ่งออกเป็น 5 อาณาจักรคือ [[สัตว์]] (แดง) [[ฟังไจ]] (น้ำเงิน) [[พืช]] (เขียว) [[โครมาลวีโอลาตา]] (น้ำทะเล) และ [[โพรทิสตา]] (เหลืองทอง) โดยมีจุดศูนย์กลางคือ [[บรรพบุรุษร่วมที่ใกล้กันที่สุดของสิ่งมีชีวิตบนโลก]] (LUCA) ]]
บรรทัดที่ 71 ⟶ 31:
 
== อ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง}}
* [http://www.lesaproject.com/ lesaproject.com]
* [http://www.lesaproject.com/lesa/bio/life.doc สิ่งมีชีวิต]
{{โครงชีววิทยา}}
 
== แหล่งข้อมูลอื่น ==
[[หมวดหมู่:ยูแคริโอต]]
* {{wikispecies-inline|Eukaryota}}
 
{{วิวัฒนาการ}}
[[af:Eukarioot]]
 
[[an:Eukarya]]
{{Nature nav}}
[[ar:حقيقيات النوى]]
 
[[ast:Eukaryota]]
[[หมวดหมู่:ยูแคริโอต| ]]
[[az:Nüvəlilər]]
{{โครงชีววิทยา}}
[[be:Эўкарыёты]]
[[be-x-old:Эўкарыёты]]
[[bg:Еукариоти]]
[[bn:সুকেন্দ্রিক]]
[[bs:Eukarioti]]
[[ca:Eucariota]]
[[cs:Eukaryota]]
[[cy:Ewcaryot]]
[[da:Eucaryota]]
[[de:Eukaryoten]]
[[el:Ευκαρυωτικά κύτταρα]]
[[en:Eukaryote]]
[[eo:Eŭkariotoj]]
[[es:Eukaryota]]
[[et:Eukarüoodid]]
[[eu:Eukarioto]]
[[fa:یوکاریوت]]
[[fi:Aitotumaiset]]
[[fr:Eukaryota]]
[[frr:Eukariooten]]
[[ga:Eocarót]]
[[gl:Eukaryota]]
[[gv:Eukaryota]]
[[he:איקריוטיים]]
[[hi:यूकैरियोट]]
[[hr:Eukarioti]]
[[hsb:Eukarioty]]
[[ht:Ekaryòt]]
[[hu:Eukarióták]]
[[hy:Կորիզավոր]]
[[id:Eukariota]]
[[is:Heilkjörnungar]]
[[it:Eukaryota]]
[[ja:真核生物]]
[[jv:Eukariota]]
[[ka:ეუკარიოტული და პროკარიოტული უჯრედები]]
[[ko:진핵생물]]
[[la:Eukaryota]]
[[lb:Eukaryoten]]
[[lij:Eukarya]]
[[lt:Eukariotinė ląstelė]]
[[lv:Eikariots]]
[[mk:Еукариот]]
[[nds:Eukaryota]]
[[nl:Eukaryoten]]
[[nn:Eukaryotar]]
[[no:Eukaryoter]]
[[nov:Eukaryota]]
[[oc:Eukaryota]]
[[pam:Eukaryote]]
[[pl:Eukarionty]]
[[pt:Eukaryota]]
[[ro:Eucariote]]
[[ru:Эукариоты]]
[[sah:Эукариот]]
[[scn:Eukaryota]]
[[sh:Eukariote]]
[[simple:Eukaryote]]
[[sk:Eukaryoty]]
[[sl:Evkarionti]]
[[sq:Eukarioti]]
[[sr:Еукариоте]]
[[su:Eukariot]]
[[sv:Eukaryoter]]
[[sw:Eukaryota]]
[[ta:மெய்க்கருவுயிரி]]
[[tg:Эукариот]]
[[tl:Eukaryote]]
[[tr:Ökaryot]]
[[tt:Эукариотлар]]
[[uk:Ядерні]]
[[ur:حقیقی المرکزیہ]]
[[vi:Sinh vật nhân chuẩn]]
[[wa:Eucariote]]
[[yo:Ẹ̀ùkáríọ́tì]]
[[zh:真核生物]]
[[zh-min-nan:Chin-he̍k seng-bu̍t]]